NIE dla projektu MZ w sprawie sposobu refundacji sprzętu stomijnego

NIE dla skandalicznego projektu MZ w sprawie sposobu refundacji sprzętu stomijnego!!!

***

Bardzo ważny komunikat w sprawie rozporządzenia refundacyjnego!

UWAGA!!!

Bardzo ważny komunikat w sprawie rozporządzenia refundacyjnego!

Poniżej informacje uzyskane dzisiaj z Ministerstwa Zdrowia odnośnie procedowanego rozporządzenia w sprawie refundacji wyrobów stomijnych.

Wersja, która obecnie jest na ostatnim etapie legislacyjnym zawiera następujące rozwiązania:

– lp. 99 worki/płytki stomijne/worki do zbiórki moczu(urostomia)/zestaw do irygacji(kolostomia)

– do 450 zł (kolostomia/ileostomia/inne stomie i przetoki z wyjątkiem nefrostomii), do 530 zł (urostomia) – 0 zł dopłaty pacjenta do limitu

– lp. 141 wyroby stomijne (pasty, pudry, paski, półpierścienie, pierścienie o właściwościach uszczelniających lub gojących, produkty do usuwania sprzętu stomijnego lub do ochrony skóry wokół stomii lub środki zagęszczające luźną treść jelitową) – wszystkie stomie i przetoki z wyjątkiem nefrostomii – do 120 zł – 20% udział pacjentów w limicie

– osobne zlecenie jednorazowe na wszystkie stomie, dla nowo wyłonionej stomii na 1 miesiąc, w podwójnym limicie, w przypadku lp. 99 – 0zł udział pacjenta, w przypadku lp. 141 – 20% udział pacjenta w limicie

– lp. 97 – do 12 worków do zbiórki moczu 6,5 zł lub zamiennie do 12 worków urostomijnych (w przypadku nefrostomii) z limitem 16 zł

– poszerzono zakres specjalistów do wystawiania zleceń zgodnie ze zgłoszonymi w konsultacjach uwagami

Czekamy na Państwa uwagi biuro@stomalife.pl

17.10.2022

***

Trudny kompromis w sprawie produktów dla stomików

Nadal czekamy na publikacje Rozporządzenia w sprawie refundacji wyrobów medycznych wydawanych na zlecenie w tym najbardziej interesujących nas wyrobów stomijnych.

W wyniku negocjacji powinniśmy spodziewać się dwóch zleceń. Jedno na podstawowy sprzęt worki i płytki w pełni refundowane ze zwiększonym limitem oraz drugie zlecenie na środki do pielęgnacji stomii z oddzielnym limitem i współpłaceniem przez stomika.

Niestety na ten moment nie mamy potwierdzonych wysokości limitów jak i poziomu odpłatności.

***

Interpelacja Pani Poseł Katarzyny Osos oraz odpowiedź Ministerstwa Zdrowia

Interpelacja nr 35966 Pani Poseł Katarzyny Osos

Odpowiedź MZ na interpelację Pani Poseł Katarzyny Osos

***

Odpowiedź MZ na interpelację Posła Franciszka Sterczewskiego

Szanowni Państwo,

Pojawiła się odpowiedź MZ w związku ze złożoną kolejną interpelacją przez Posła Franciszka Sterczewskiego w odniesieniu do refundacji wyrobów stomijnych.

Nadal czekamy, po licznych negocjacjach na publikacje rozporządzenia!

Wierzymy, że pomimo wielu różnic zdań udało się uzyskać kompromis.

Interpelacja 35821 Posła Franciszka Sterczewskiego

Odpowiedź MZ na interpelację Posła Franciszka Sterczewskiego

***

Odpowiedź doprecyzowująca postulaty i argumenty na nową propozycję Ministerstwa Zdrowia

Pokłosiem naszego spotkania w dniu 02-09-2022 z przedstawicielami Ministerstwa Zdrowia, była nowa propozycja Ministerstwa, która choć wygląda wprawdzie nieco lepiej niż pierwotnie projektowane zmiany to nadal pozostawia wiele do życzenia :(.

W odpowiedzi na otrzymaną z Ministerstwa Zdrowia nową propozycję wystosowaliśmy odpowiedź, która doprecyzowuje nasze postulaty i argumenty, które z nimi przemawiają.

Jak zawsze nasze działania są w pełni transparentne, bo działamy w Waszym imieniu i dla Was. Możecie zatem zapoznać się z treścią wysłanego do Ministerstwa Zdrowia pisma.

Pismo STOMAlife do MZ doprecyzowująca postulaty i argumenty

***

„Już o nic nie muszę walczyć” – Katarzyna Jędrzejewska

Wojowniczka, która za bary brała się z życiem od dziecka. Gdy miała niespełna dwa latka wyłoniono u niej urostomię. Na przekór wszystkim trudnościom, złośliwościom losu i nieustającej niewiadomej jaką było zdrowie, zaciskała zęby i trwała, bo jedyne czego była pewna to, że chce przeżyć. Jak wygląda życie z urostomią i po przeszczepie nerki Magdalenie Łyczko opowiada Katarzyna Jędrzejewska.

Zapraszamy do zapoznania się z całym wywiadem pod poniższym adresem:
/juz-o-nic-nie-musze-walczyc-katarzyna-jedrzejewska/

Wywiad powstał w ramach projektu “Stomia – Symbol Zwycięstwa” realizowanego na zlecenie Fundacji STOMALife

***

Komunikat STOMAlife dot. odpowiedzi MZ

Na spotkaniu, w. którym uczestniczyliśmy p. Minister Maciej Miłkowski zaprosił nas do wzięcia udziału w pracach na tymi zmianami i obiecał rozpoczęcie prac w połowie sierpnia.

Nie otrzymaliśmy do dzisiaj żadnej informacji o planowanym spotkaniu roboczym. A tymczasem z niepokojem przeczytałyśmy odpowiedź Podsekretarza Stanu Macieja Miłkowskiego w imieniu Ministerstwa Zdrowia, w sprawie złożonych interpelacji odnośnie projektu rozporządzenia w sprawie refundacji wyrobów stomijnych (dostępne na stronach Sejmu).

W załączeniu przesyłamy nasze stanowisko odnośnie odpowiedzi, która ukazała się tuż po zamknięciu konsultacji społecznych.

Nadal czekamy i liczymy na termin obiecanych konsultacji bezpośrednich, które nie tylko pozwolą na pełne zrozumienie funkcjonowania stomików, ale przede wszystkim spowodują wypracowanie zapisów w nowym rozporządzeniu umożliwiając stomikom normalne funkcjonowanie również w przestrzeni publicznej bez lęku.

Pismo do pobrania:

Pismo w sprawie pisma MZ odnośnie interpelacji 22 08 22

***

Pismo STOMAlife do MZ

Sz. P. Maciej Miłkowski
Podsekretarz Stanu

Ministerstwo Zdrowia
ul. Miodowa 15
00-952 Warszawa

Dotyczy:
konsultacje publiczne w sprawie projektu Rozporządzenia Ministra Zdrowia zmieniającego rozporządzenie w sprawie wykazu wyrobów medycznych wydawanych na zlecenie z dnia 8 lipca 2022 – w zakresie dotyczącym produktów stomijnych (P. 97, P. 98, P. 99, P. 140, P. 141, P. 142)

Szanowny Panie Ministrze,

Działając w imieniu Fundacji STOMAlife reprezentującej środowisko stomików (dalej jako: „Fundacja”), zwracamy się do Pana Ministra z uprzejmą prośbą o wdrożenie przedstawionych poniżej uwag do projektu Rozporządzenia, zmieniającego Rozporządzenie w sprawie wykazu wyrobów medycznych wydawanych na zlecenie (MZ 1371) (dalej jako: „Projekt”).

Na wstępie chcielibyśmy zaznaczyć, że pozytywnie odnosimy się do intencji Ministerstwa, mających na celu poprawę zaopatrzenia pacjentów z wyłonioną stomią, tym bardziej, że od prawie 20 lat (limity ustalone zostały w 2003 roku i niezmiennie obowiązują nadal) Ministerstwo nie wprowadzało żadnych zmian w tym zakresie.

Wskazujemy jednak, że zaproponowane przez Ministerstwo Zdrowia rozwiązania w zakresie finansowania wyrobów stomijnych, przyniosą niekorzystne skutki i zdecydowanie pogorszą dostęp do niezbędnego zaopatrzenia, dla ponad 65 tys. osób z wyłonioną stomią, a liczba ta z roku na rok rośnie. Na uwagę zasługują również osoby z nefrostomią. Zaproponowane w Projekcie Rozporządzenia rozwiązania w żaden sposób nie odzwierciedlają potrzeb osób z wyłonioną stomią w kwestii prawidłowego zaopatrzenia, a wdrożone w tym kształcie znacząco pogorszą i tak już trudną sytuację.

Stomicy poważnie obawiają się pogorszenia dostępu do sprzętu stomijnego, przede wszystkim z powodu konieczności uiszczania dopłat do zaopatrzenia stomijnego oraz ograniczenia wyboru dostępnych w ramach refundacji produktów. Obawiają się również zbiurokratyzowania i niepotrzebnego zwielokrotnienia liczby zleceń, których potrzebują, aby otrzymać środki do zaopatrzenia i pielęgnacji stomii, nieodzownego do codziennego funkcjonowania. My z kolei prognozujemy, że proponowane rozwiązania przysporzą także dodatkowej pracy personelowi medycznemu, oraz świadczeniodawcom realizującym zaopatrzenie w sprzęt stomijny, co wprost przełoży się na pogorszenie standardu opieki, jak i wzrostu kosztów opieki ambulatoryjnej i szpitalnej z tytułu leczenia powikłań okołostomijnych spowodowanych niewłaściwym doborem zaopatrzenia.

Postulat środowiska stomijnego odnośnie refundacji sprzętu stomijnego:

Utrzymanie obecnego sposobu refundacji, czyli pozostawienie grupy wyrobów stomijnych w kodzie zaopatrzenia P.099 – dającego możliwość swobodnego, indywidualnego doboru zaopatrzenia w określonej wartości refundacji – konfiguracja koszyka produktów w zależności od rodzaju stomii i występujących powikłań, a co za tym idzie rezygnację z rozbicia, jak zaproponowano w Rozporządzeniu, wyrobów stomijnych na kilka nowych pozycji.

Utrzymanie poniższych kodów refundacji wyrobów stomijnych:

i. P.099.K
ii. P.099.I
iii. P.099.U

Brak współfinansowania ze strony osoby z wyłonioną stomią.
Urealnienie, a co za tym idzie zwiększenie limitów finansowania w zależności od rodzaju posiadanej stomii:

i. kolostomia – 450 zł (kod zaopatrzenia P.099.K)
ii. ileostomia – 600 zł (kod zaopatrzenia P.099.I)
iii. urostomia – 650 zł (kod zaopatrzenia P.099.U)

Zapewnienie dostępności do wysokiej jakości sprzętu stomijnego z uwzględnieniem spersonalizowanej, swobodnej możliwości doboru zaopatrzenia.
Utrzymanie wykazu osób uprawnionych do wystawienia zlecenia na sprzęt stomijny jak w obecnie funkcjonujących przepisach i rozszerzenie o ginekologa bez specjalizacji.

Treść pisma:

Pismo MZ 08-08-2022

***

Sorry za bulgotanie, moja stomia wariuje

Początkowo kiedy zmuszała się, by dotknąć własnego ciała, za każdym razem mdlała. Dziś o stomii mówi: jest milutka i delikatna. Wcześniej był to kawałek jelita na brzuchu, który ograniczał i frustrował. Weronika opowiada o chorobie szczerze i wprost, bo już się nie wstydzi. Nie wstydzi się, wyrazić też głośnej dezaprobaty wobec projektu rozporządzenia Ministerstwa Zdrowia, który jeśli wejdzie w życie, zmniejszy limity na sprzęt oraz ograniczy dostęp do specjalistów. Czego potrzebuje stomik, jak wygląda życie w nowej rzeczywistości i ile ona kosztuje, Magdalenie Łyczko odpowiada Weronika Wójcik.

Zapraszamy do zapoznania się z całym wywiadem pod poniższym adresem:
/sorry-za-bulgotanie-moja-stomia-wariuje/

Wywiad powstał w ramach projektu “Stomia – Symbol Zwycięstwa” realizowanego na zlecenie Fundacji STOMALife

***

„Jeśli zrobicie mi stomię, to ja się zabiję”

Naszą rozmowę zaczęła od słów: Mieszkam w Krakowie, mam 31 lat i od 21 choruję na Leśniowskiego – Crohna. Chcę opowiedzieć swoją historię, bo dobry worek to komfort życia. Nie chcę ministerialnych ograniczeń. Chcę krzyczeć: Ludzie, dajcie mi żyć! Mimo wielu ran oraz blizn, ma pomysł na siebie, jest kobietą pewną swoich atutów, zdystansowaną wobec choroby i jak zapewnia teraz nikt i nic jej nie zatrzyma…

Zapraszamy do zapoznania się z całym wywiadem pod poniższym adresem:
/jesli-zrobicie-mi-stomie-to-ja-sie-zabije/

Wywiad powstał w ramach projektu “Stomia – Symbol Zwycięstwa” realizowanego na zlecenie Fundacji STOMALife

***

Nic o Nas bez Nas!

Szanowni Państwo,

Nic o Nas bez Nas!

8 sierpnia zakończyły się konsultacje społeczne

Projektu Rozporządzenia Ministra Zdrowia zmieniającego rozporządzenie w sprawie wykazu wyrobów medycznych wydawanych na zlecenie.

Teraz jego losy możecie śledzić pod poniższym linkiem:

https://legislacja.rcl.gov.pl/projekt/12361702/katalog/12892444

Nadal działamy! Nadal pukamy do różnych drzwi i tłumaczymy co jest nam potrzebne do normalnego funkcjonowania! Nie prosimy o luksus!

Trzymamy się razem i dziękujemy Wszystkim za tak ogromne zaangażowanie!

W kupie siła

Załączamy również pliki do druku gdyby ktoś chciał jeszcze zbierać podpisy pod petycją w innej formie niż elektroniczna!

Petycja – NIE dla projektu MZ w sprawie sposobu refundacji sprzętu STOMIJNEGO
Lista podpisów pod petycją – NIE dla projektu MZ w sprawie sposobu refundacji sprzętu STOMIJNEGO

Zebrane podpisy prosimy o przesłanie na adres fundacji do 15 września.

Fundacja STOMAlife

ul. Tytusa Chałubińskiego 8

00-613 Warszawa

Dziękujemy

Interpelacja posła Andrzeja Kosztowniaka do Ministra Zdrowia

***

Szanowna Pani/ Szanowny Panie

Stomicy to 65.000 Polaków, żyjących takim samym życiem jak inni. Pracują, uczą się, a na emeryturach też realizują swoje pasje. To czego pragną, to mieć zwyczajne życie. Tymczasem od 2003 roku nie nastąpiła żadna waloryzacja na finansowanie dla nich zaopatrzenia w sprzęt stomijny: różnego rodzaju worki i środki pielęgnacyjne.

Fundacja STOMAlife od dawna otrzymywała od pacjentów liczne uwagi dotyczące wysokości refundacji na zaopatrzenie w sprzęt. Dochodziły do nas głosy, że Ministerstwo Zdrowia przygotowuje się do prac nad zmianami zasad zaopatrzenia w sprzęt stomijny. Liczyliśmy bardzo, ze zostaniemy zaproszeni do tych prac. Dlatego, chcąc dysponować twardymi danymi zdecydowaliśmy się na przeprowadzenie badania aktualnego poziomu zaspokojenia potrzeb stomików w obszarze zaopatrzenia w tak niezbędny im do codziennego funkcjonowania sprzęt stomijny.

Niestety MZ nie zaprosiło nas do prac nad zmianami, a dało jedynie – 21 dni na konsultacje społeczne, wydłużone do 8 sierpnia na wniosek licznych zainteresowanych stron.

Ministerstwo w swojej argumentacji powołuje się na raport NIK, który rzekomo wskazywał nieprawidłowości w tym obszarze. Jednak wspominany raport – co potwierdź NIK – nie kontrolował zaopatrzenia w sprzęt stomijny!

Wyniki raportu są jednoznaczne! Stomicy już obecnie mają ograniczony dostęp do niezbędnego sprzętu. Zmuszeni są do ponoszenia znaczących dodatkowych kosztów. A aktualne propozycje zmian ze strony MZ jeszcze podwyższą ten poziom.

Zachęcamy Państwa do zapoznania się z całym raportem, który jest pierwszą tak merytoryczny analizą zaspokojenia potrzeb stomików w obszarze zaopatrzenia w sprzęt stomijny.

Pozostajemy do dyspozycji,

Dorota Minta 668 564 794

Agnieszka Siedlarska 600 992 255

Raport – Badanie potrzeb stomiczek i stomików w obszarze zaopatrzenia w sprzęt stomijny

Informacja prasowa – Badanie potrzeb stomiczek i stomików w obszarze zaopatrzenia w sprzęt stomijny.

***

W dniu dzisiejszym podczas 59. posiedzenie Sejmu IX kadencji na wniosek grupy posłów została podniesiona kwestia planowanych zmian w rozporządzeniu dotyczącym wydawania artykułów medycznych na zlecenie.

Głos w naszej sprawie zabrała Pani Marszałek Małgorzata Kidawa-Błońska, która zapytała Ministra Zdrowia o planowane zmiany.

Zapytanie wystosowała również Pani Poseł Izabela Katarzyna Mrzygłocka.

Minister Miłkowski udzielił odpowiedzi, jednakże trudno oprzeć się wrażeniu, że zostaliśmy wprawdzie usłyszani i to jest na ten moment najważniejsze, nadal jednak nie zostaliśmy zrozumiani.

Pan Minister udzielił odpowiedzi Posłankom i odniósł sie ogólnie do zmian w innych obszarach refundacji, które bezspornie są korzystne. Starał się również przekonać, że zmiany dla Stomików sa korzystne, bo Ministerstwo wyda więcej pieniędzy na świadczenia dla Stomików – cóż jednak z tego, kiedy będą to pieniądze wydane bez sensu, bo będa mogły być spożytkowane nie na artykuły, które są stomikowi potrzebne a na sprzęt niedopasowany. Konieczne będzie współpłacenie i w efekcie państwo wyda pieniądze podatników a stomicy, którzy przecież również sa podatnikami i tak będą płacić krocie żeby móc w sposób akceptowalny zabezpieczyć stomię.

Wierzymy że działania, które podjęliśmy przyniosą zamierzony efekt i owszem nastąpią zmiany w refundacji, ale będą to zmiany które zapewnią stomikom właściwe zaopatrzenie stomii, a nie zmiany, które cofają nas do epoki kamienia łupanego.

Jeżeli chcecie posłuchać zapytań Pani Marszałek i Pani Poseł, oraz odpowiedzi Ministra Zdrowia wejdźcie na 59. posiedzenie Sejmu IX kadencji. Wystąpienia o których mowa miały miejsce w zakresie czasowym 09:15 do 09:25 – klikając „archiwum” na nazwisko Małgorzata Kidawa-Błońska, Izabela Katarzyna Mrzygłocka i Maciej Miłkowski będziecie mogli wysłuchać zapytań i odpowiedzi w naszej sprawie.

Posłowie Małgorzata Kidawa-Błońska, Izabela Katarzyna Mrzygłocka, Monika Rosa, Barbara Nowacka, Krystyna Sibińska, Elżbieta Gelert, Marta Golbik, Riad Haidar, Jerzy Hardie-Douglas, Marek Hok, Paweł Kowal, Katarzyna Lubnauer, Rajmund Miller, Krystyna Skowrońska, Ewa Kołodziej i Monika Wielichowska – KO, w sprawie sytuacji stomików po dokonaniu przez Ministerstwo Zdrowia zmian w wykazie wyrobów medycznych wydawanych na zlecenie – do Ministra Zdrowia,

***

Wydłużenie terminu konsultacji publicznych rozporządzenia w sprawie wyrobów medycznych na zlecenie do 8 sierpnia 2022

Pan Minister Maciej Miłkowski przekazał informację, że udzielił zgody na wydłużenie terminu konsultacji publicznych rozporządzenia w sprawie wyrobów medycznych na zlecenie do 8 sierpnia 2022.

Minister Zdrowia z upoważnienia wydłużenie terminu konsultacji do 8 sierpnia 2022.

***

NIE dla projektu MZ w sprawie sposobu refundacji sprzętu stomijnego

Zwracam się do Państwa, w imieniu fundacji STOMAlife reprezentującej środowisko stomików, z prośba o wsparcie nas w kwestii opublikowanego przez MZ w dniu 8 lipca 2022 projektu zmiany rozporządzenia w sprawie wykazu wyrobów medycznych wydawanych na zlecenie. Na chwilę obecną obowiązują limity wartościowe, które nie były rewaloryzowane od 2003 roku (Kolostomia 300 PLN; Ileostomia 400PLN; Urostomia 480 PLN)! Od dawna informujemy MZ że obecna refundacja jest niewystarczająca, aby móc godnie funkcjonować, a rosnące z miesiąca na miesiąc ceny, pogarszają ciągle ten status. Pisząc wprost nikt zdrowy nie wyobraża sobie możliwości skorzystania z toalety, raz na dwa dni, a w najlepszym wypadku raz dziennie!

Tymczasem MZ opublikowało projekt ustawy, która wprawdzie diametralnie zmienia formę refundacji wyrobów stomijnych wydawanych na zlecenie, ale w sposób bardzo dla osób z wyłonioną stomią niekorzystny. Jeżeli ustawa w takiej formie zostanie wdrożona, to wieloletnie starania naszej Fundacji i samych stomików czyli godne życie z wyłonioną stomią, obróci się w proch!

Publikowany projekt zakłada:

1. Dopłatę przez osoby dorosłe do odbieranego sprzętu stomijnego, odpowiednio w wysokości 10% – worki i płytki, 20% – środki do pielęgnacji.

2. Dostęp do bardzo okrojonej grupy środków pielęgnacyjnych, bez których prawidłowe zaopatrzenie stomii jest niemożliwe.

3. Przy kolostomii refundację środków pielęgnujących ograniczono wyłącznie do preparatu do usuwania przylepca.

4. Ogranicza możliwość kontynuacji zleceń na zaopatrzenie przez pielęgniarki i położne – możliwa będzie kontynuacja na 6 miesięcy a nie jak dotychczas 12 miesięcy.

5. Zakłada dopłatę do sprzętu również dla stomików z uprawnieniami dodatkowymi – dotkną one w sposób szczególny osoby niepełnosprawne.

6. Przy wyliczaniu limitów zostały przyjęte ceny, które nie są aktualne, co oznacza realnie jeszcze dużo większe dopłaty pacjentów, niż przewidywane w projekcie.

7. Zaopatrzenie dla stomika ma być wystawiana na 4 odrębnych zleceniach, w zależności od typu środków do zaopatrzenia stomii, znacznie dokładając pracy przy wypisaniu zleceń, ograniczając tym samym czas, który lekarz czy pielęgniarka może poświęcić na badanie pacjenta i rozmowę z nim.

Przewidywany sposób zaopatrzenia w środki ochrony stomii, ogranicza w znacznym stopniu dostęp do sprzętu. Jeżeli ustawa wejdzie w życie zgodnie z propozycjami, doprowadzi do wielu powikłań wynikających z niewystarczającego zaopatrzenia, ponieważ stomików zwyczajnie nie będzie stać na uiszczanie dopłat. W konsekwencji spowoduje wycofanie się osób z wyłonioną stomią z życia społecznego i zawodowego.

Postulaty środowiska stomijnego

1. Utrzymanie obecnego sposobu refundacji-możliwość indywidualnego doboru zaopatrzenia w określonej wartości refundacji, bez współfinansowania ze strony osób z wyłonioną stomią.

2. Urealnienie limitów refundowanego zaopatrzenia:

kolostomia – 450 zł

ileostomia – 600 zł

urostomia – 650 zł

3. Zapewnienie dostępności do wysokiej jakości sprzętu stomijnego, z uwzględnieniem spersonalizowanej możliwości doboru zaopatrzenia.

***

Interweniuję w sprawie zmianach w świadczeniach medycznych dla pacjentek i pacjentów ze stomią!

Jak alarmuje Fundacja STOMAlife, projekt Ministerstwa Zdrowia z dnia 8 lipca br. (rozporządzenie zmieniające rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 29 maja 2017 roku w sprawie wykazu wyrobów medycznych wydawanych na zlecenie), drastycznie obniża refundację względem pacjentek i pacjentów ze stomią!

Dlatego zwróciłem się z interwencjami poselskimi do Rzecznika Praw Pacjenta i Rzecznika Praw Obywatelskich apelując o szczególną uwagę w tym zakresie podczas opiniowania projektu oraz zaapelowałem do Ministerstwa Zdrowia o zorganizowanie wysłuchania publicznego w celu umożliwienia pacjentkom i pacjentom zabranie głosu w sprawie tak istotnych reform, które wpłyną na komfort oraz jakość ich życia.