Stomia od kuchni. O co pytać lekarza przed wyłonieniem stomii?

Właśnie dowiedziałeś się, że Twoje leczenie nie przynosi już efektów. Że wyczerpano wszystkie możliwości farmakologiczne i żebyś dalej mógł żyć – konieczne będzie operacja wyłonienia stomii. A może dowiedziałeś się, że nowotwór, który u Ciebie zdiagnozowano, okazał się bardziej agresywny niż wynikało z pierwszych badań i zaatakował znaczną część jelita grubego, a to oznacza, że jedyną opcją, by zatrzymać chorobę, jest usunięcie chorego organu i wyłonienie stomii.

Dla wielu osób operacja wyłonienia stomii to życiowa rewolucja - czasem planowana, a czasem nagła, ratunkowa. I dlatego, bez względu na okoliczności, warto przygotować się do nowej rzeczywistości. Nie tylko fizycznie, ale też informacyjnie.

Po otrząśnięciu się z pierwszego szoku nadchodzi moment na refleksję. A w każdym razie – powinien, i nie zagłuszaj go wypieraniem tego, czego nie potrafisz jeszcze zaakceptować, ponieważ od tego, jakie podejmiesz teraz kroki, drogi Czytelniku, zależeć będzie, jak się do tego nowego tematu przygotujesz.

Stomia budzi skrajne emocje – od szoku, wstrętu, wyparcia, po rozpacz i bezsilność, ale skoro tu jesteś i czytasz ten tekst, możesz ich uniknąć, bądź mocno zminimalizować ich siłę rażenia.

Nie, nie pozbędziesz się strachu. Stomia to w końcu strona mostu, której kompletnie nie znasz. Nie wiesz, jak to będzie, czy dasz radę, czy w ogóle można dać radę, bo „to przecież nie jest normalne – załatwiać swoje potrzeby do worka, a nie do toalety”.

Warto jednak zastąpić gniew i odkładanie tematu na później - działaniem. Masz już termin operacji, bądź niedługo będziesz go mieć. To moment, by umówić się na spotkanie z lekarzem, który będzie przeprowadzać Twoją operację na rozmowę o tym, czego się możesz spodziewać.

Wyłonienie stomii to poważny krok, który często budzi wiele emocji i pytań. To moment, w którym zarówno pacjent, jak i jego bliscy potrzebują rzetelnych informacji i wsparcia. Dobra rozmowa z lekarzem jeszcze przed operacją pozwoli Ci lepiej przygotować się na pierwszy czas po operacji i zrozumieć, jakie zmiany czekają Cię na co dzień.

Pamiętaj, masz pełne prawo do otrzymania od lekarza wszelkich informacji na temat stanu swojego zdrowia oraz planowanych zabiegów. Ważne jednak, byś dobrze się do takiego spotkania przygotował. Warto wtedy mieć z sobą wypisane na kartce lub w telefonie pytania, które chcesz zadać lekarzowi. Taka „ściąga” to bardzo dobra rzecz, zważywszy na fakt, że temat jest dla Ciebie nowy i stresujący. Zdenerwowanie podczas tej  rozmowy może spowodować zapomnienie ważnych kwestii i pytań. To zbyt istotny temat, byś wyszedł z gabinetu bez wiedzy, która pomoże Ci zrozumieć i poukładać sobie ten wciąż obcy i stresujący temat.

Jakie pytania warto zadać lekarzowi przed planowaną operacją? Takie, które przybliżą Cię do zrozumienia nowej sytuacji. Ważne, byś na swoją listę wpisał pytania o rzeczy, które Cię najbardziej stresują – nie wstydź się i nie krępuj. Jeśli temat budzi Twój lęk, zapytaj o to – w końcu chodzi o Twoje życie.

O co zapytać lekarza przed operacją wyłonienia stomii?

Poniżej pytania, które najczęściej padają z ust osób przygotowujących się do operacji. Być może, drogi Przyjacielu, znajdziesz w tej przykładowej liście te, które i Ciebie dotyczą.

Przykładowe pytania na czas samej operacji:

1. Dlaczego muszę mieć stomię?
   • Czy to rozwiązanie tymczasowe czy stałe?
   • Czy istnieją inne opcje leczenia?
2. Jaki typ stomii zostanie u mnie wyłoniony?
   • Ileostomia, kolostomia, urostomia – co to oznacza?
   • Jak będzie wyglądać codzienne funkcjonowanie?
3. Czy moją stomię da się w przyszłości zamknąć?
   • Jeśli tak, to kiedy mogę liczyć na ewentualne zespolenie?
   • Jeśli tak, to jakie są warunki, by było to możliwe?
4. Jak wygląda sama operacja?
   • Ile trwa? Czy będzie laparoskopowa czy tradycyjna?
   • Czy to bezpieczny zabieg, czy obarczony ryzykiem?
   • Jakie są możliwe powikłania?
5. Jakie będą moje pierwsze dni po operacji?
   • Czego się spodziewać, jak się obudzę z narkozy?
   • Jakie objawy jelitowe w tej nowej sytuacji są „normalne”, a jakie niepokojące?
6. Czy ktoś pokaże mi, jak obsługiwać sprzęt stomijny?
   • Czy będzie dostępna pielęgniarka stomijna?
   • Czy dostanę sprzęt i opatrunki na start?
7. Czy mogę przygotować się do operacji dietą lub ćwiczeniami?
   • Jaką dietę mam stosować, by się jak najlepiej przygotować?
   • Czy mogę coś zrobić, by poprawić swój stan?
8. Jakie wsparcie mogę dostać po operacji?
   • Pielęgniarka stomijna, psycholog, grupy wsparcia?

Przykładowe pytania na czas po operacji:

1. Jak długo potrwa rekonwalescencja?
   • Kiedy będę mógł wrócić do pracy, aktywności, podróży?
2. Czy będę mógł żyć normalnie – ćwiczyć, pływać, jeździć samochodem?
3. Czy muszę mieć specjalną dietę?
4. Co robić, jeśli coś mnie niepokoi?
   • Kogo mam zapytać? Gdzie się zgłosić?

Warto pytać – wiedza o stomii zmniejsza stres

Jeśli nie czujesz się na siłach, by wejść do gabinetu sam/sama, zabierz z sobą zaufaną osobę – zapytaj lekarza, czy ma coś przeciwko, by była przy rozmowie, nie powinien oponować. Bliska osoba towarzysząca w gabinecie, podczas takiej rozmowy to nie tylko wsparcie, ale też druga para uszu.

Pamiętaj - im lepiej zrozumiesz, co Cię czeka – tym więcej będziesz mieć w sobie spokoju i siły w tym wymagającym czasie.

Nie jesteś sam/sama

Drogi Czytelniku, szanowna Czytelniczko, jeśli stoisz przed koniecznością rozpoczęcia życia ze stomijnym workiem i ten temat przeraża, zarówno Ciebie, jak i osoby z Twojego bliskiego otoczenia – koniecznie się do nas odezwij. Nie wahaj się, nie krępuj i nie odkładaj tematu na później. Jesteśmy pewni, że możemy rzucić na sprawę, która Cię przeraża, nowe światło.

Zadzwoń lub napisz – skontaktuj się z naszymi wolontariuszami, także tymi ze stomią, i zobacz, że ten nowy rozdział życia da się zrozumieć i ogarnąć.

Pamiętaj, z tematem stomii nie jesteś i nie musisz zostawać sam/sama. Jeśli będziesz sobie tego życzyć, pomożemy Ci przygotować pytania, które podczas rozmowy z lekarzem przybliżą Ci temat operacji i pierwszego po niej czasu. Opowiemy także, co będzie po niej, oraz – jak można żyć ze stomią dobrze i satysfakcjonująco, gdy się ją zrozumie.
Zapraszamy do kontaktu.

Tekst: Iza Janaczek
Zdjęcia: pexels oraz Fundacja STOMAlife.
Dzisiejsza galeria przedstawia m.in. zdjęcia naszych Wolontariuszy.
To osoby ze stomią, które dzielą się swoją wiedzą o tym,
jak można dobrze i satysfakcjonująco żyć z woreczkiem stomijnym.