Poród jako zadanie, w którym udział kobiety jest niezastąpiony.

autor: Hanna Fidusiewicz

        Poród jako zadanie, w którym udział kobiety jest niezastąpiony

 

„Ciążę u pacjentek ze stomią w większości przypadków można doprowadzić do w pełni szczęśliwego rozwiązania”– są to słowa nieżyjącego już prof. Romualda Dębskiego, wieloletniego kierownika położnictwa i ginekologii szpitala Bielańskiego w Warszawie.

 

Decyzję o momencie zajścia w ciążę kobiety ze stomią podejmuje lekarz gastroenterolog lub chirurg prowadzący leczenie. Stan ciąży nie powoduje nasilenia stanu chorobowego, jednak kobieta w tym okresie wymaga szczególnej opieki. Sam obwód brzucha nie ma negatywnego wpływu na ogólne funkcjonowanie organizmu. Ewentualne problemy, jakie czasami pojawiają podczas ciąży, mogą być związane z niedrożnością jelit lub zrostami po przebytych operacjach. O sposobie rodzenia powinien zadecydować lekarz ‒ czy to ma być poród naturalny, czy przez cesarskie cięcie.

Kobiety we współczesnym świecie powinny nauczyć się właściwego patrzenia na przeżywany przez siebie wysiłek porodowy. Specjalistyczny, minimum trzymiesięczny trening polegający na wykonywaniu ćwiczeń ruchowych przysposobi cały organizm kobiety, zwłaszcza układ nerwowo- mięśniowy, do efektywnego, bezpiecznego rozegrania porodu i służyć będzie ochronie mającego przyjść na świat dziecka. Ćwiczenia fizyczne należy traktować jako element bioenergetyczny, świadomy sposób oddziaływania na ciało i odbierania wysyłanych przez nie sygnałów.

O sprawnym uczestnictwie w porodzie decyduje wrodzona konstytucja, nabyta kondycja i wypracowane wcześniej umiejętności. Są one tak samo ważne jak oparcie psychiczne w mężu, poczucie jego stałej obecności, wynikającej ze wspólnego przedsięwzięcia jakim jest poród. Pod wpływem relaksyny zwiększa się ruchomość stawów i chrząstkozrostów. Jednocześnie zmniejsza się napięcie mięśni w obrębie miednicy. Dlatego większość ćwiczeń ukierunkowana jest na rozciąganie tej części ciała.

Kobieta, będąc w ciąży, powinna unikać ćwiczeń z silnymi wstrząsami ciała ‒ skoków, podskoków, zeskoków itp. Dodatkowe obciążenie nie powinno przekraczać 0,5 kg, a tego rodzaju ćwiczenia powinny być wykonywane tylko w pozycji siedzącej, przy ustabilizowanej miednicy i odciążonym kręgosłupie. Wpływają one ma postawę ciała, wzmacniają mięśnie grzbietu, które w wyniku przesunięcia się środka ciężkości podczas ciąży pozostają w ciągłym napięciu, aby utrzymać pozycję stojącą z rosnącym z dnia na dzień brzuchem.

W ciąży zwiększa się zapotrzebowanie na tlen. Lekcję powinny kończyć się ćwiczeniami relaksacyjnymi i oddechowymi. Wysokie ustawienie przepony utrudnia oddychanie, zwiększa się głębokość oddechu. Aby w pełni wykorzystać wydolność płuc, należy oddychać torem przeponowym. Wydech powinien być dwa razy dłuższy niż wdech. Całkowity wydech następuje wtedy, gdy mamy uczucie, że w płucach nie ma już powietrza.

Wszystkie ćwiczenia zmierzają do przygotowania ciężarnej, tak aby poród przebiegał bez fizjologicznych oporów i mógł chronić dziecko przed urazem biomechanicznym, mechanicznym i fizycznym. Ich psychosomatyczny wynik dotyczy także sfery emocjonalnej. Świadomość swojego ciała zwiększa odporność na stres, co w pozytywny sposób wpływa na psychikę.

Ćwiczenia w ciąży są wskazane dla wszystkich kobiet. Dzięki nim przyszła matka bardziej świadomie przechodzi cały proces rodzenia, a przyjście na świat oczekiwanego dziecka może być łatwiejsze.

Hanna Fidusiewicz

Pozycje, w jakich wykonywane są ćwiczenia

 

• Stojąca ‒ rozgrzewka i różnego rodzaju przysiady, wzmacniające mięśnie dna miednicy i mięśnie nóg.
• Siedząca ‒ ćwiczenia oddechowe i izometryczne, poprawiają ukrwienie tkanek w obwodzie.
• Klęcząca ‒ ćwiczenia zwiększające ruchomość odcinka lędźwiowego kręgosłupa.
• Leżąca ‒ ćwiczenia zapobiegające zastojowi krwi krążącej w obrębie kończyn dolnych oraz rozluźniające mięśnie dna miednicy.

 

Liczba powtórzeń waha się pomiędzy 8 a 12 i zależy od kondycji ćwiczącej. Główną zasadą jest jednak to, że Ćwiczymy do pierwszego zmęczenia, nie dłużej niż 30 minut!

Ćwiczenie 1 – stabilizacja stawów biodrowych

Stań w naturalnej pozycji, ugnij jedną nogę w kolanie, oprzyj stopę na podudziu i delikatnie odwiedź do tyłu, napnij pośladek, podtrzymuj brzuch rękoma.

Ćwiczenie 2 – rozciąganie boczne

Stań w lekkim rozkroku, jedną ręką podtrzymuj brzuch, drugą unieś w górę i zrób skłon w bok w przeciwną stronę, aż poczujesz rozciąganie pośladka. Biodra pozostaw w pozycji nieruchomej.

Ćwiczenie 3 – wzmacnianie pleców

Stań lekkim rozkroku, oprzyj ręce wysoko na udach, wyprostuj plecy, zrób lekki skłon w przód, powróć. Trzymaj cały czas napięte mięśnie placów, nie pochylaj głowy.

Ćwiczenie 4 – Przysiad w szerokim rozkroku

Stań w szerokim rozkroku, stopy skierowane lekko na zewnątrz, szerzej niż barki. Wykonaj przysiad, kierując kolana na zewnątrz; jednakowo obciążaj obie nogi. W przysiadzie wykonaj ruch miednicą do przodu i zatrzymaj kilka sekund. Podczas powrotu mocno napnij wewnętrzne mięśnie ud i pośladków.

Ćwiczenie 5 – Klęk podparty „kołysanie”

Pozycja wyjściowa ‒ zrób wdech i wygnij kręgosłup ‒ „krowa”; na wydechu uwypuklij plecy ‒„kot”. Powtarzaj płynnie ruch, nie zmieniając pozycji rąk i nóg. Ćwiczenie zwiększa ruchomość odcinka lędźwiowego kręgosłupa i rozluźnia mięśnie tej okolicy. Możesz wykonać kilka krążeń biodrami.

Ćwiczenie 6 – klęk podparty na jednym kolanie

Z klęku podpartego na obu kolanach unieś jedną rękę w przód i przeciwną nogę do poziomu. Zatrzymaj kilka sekund, rozciągając w przeciwnych kierunkach. Ćwiczenie odciąża kręgosłup i pozwala dziecku swobodnie poruszać się w brzuchu matki.

Cwiczenie 7 – siad rozkroczny

Usiądź na podłodze, wykonaj rozkrok na tyle, na ile pozwalają ci mięśnie. Delikatnie kołysz miednicą do przodu i do tyłu, trzymaj plecy proste. Ćwiczenie poszerza kanał rodny, przygotowując korzystną pozycję do porodu.

Ćwiczenie 8 – ćwiczenie relaksacyjne

Połóż się wygodnie na boku, tak aby brzuch spoczywał na podłodze, ugnij górną nogę w kolanie i przenieś do przodu. Oddychaj swobodnie, wytrzymaj kilkanaście sekund. Ćwiczenie rozluźnia mięśnie dna miednicy.

 

Ćwiczenia prezentuje Ida Nowakowska Herndon

Zdjęcia: Leszek Fidusiewicz