Zajączek Wielkanocny

Autor: Bianca-Beata Kotoro

Zajączek WIELKANOCNY

Zostaliście Państwo zaproszeni na święta Wielkanocne ‒ wspaniale! ‒ ale pamiętajcie, że jako goście macie obowiązek wniesienia własnego wkładu.
Propozycja naszej pomocy powinna pojawić się już przy pierwszej rozmowie, kiedy jesteśmy zapraszani (około dwóch tygodni przed). Do uprzejmych gestów należą: podwiezienie starszych osób, które nie mają możliwości dotrzeć samodzielnie, upieczenie ciasta lub przyniesienia innego dania na stół wielkanocny. Nawet jeśli gospodarze przyjęcia deklarują, że poradzą sobie sami z przygotowaniami i nic nie potrzebują, powinniśmy obowiązkowo ofiarować coś od siebie.

Możemy zdać się na to, że idziemy do bliskich i możemy się łatwo domyślić się, jaki prezent lub potrawa będą mile widziane. Natomiast kiedy brakuje nam pomysłów, wystarczy wypróbować sprawdzone patenty na okazjonalny podarunek dla gospodarzy. Należą do nich: mazurek wielkanocny, baba piaskowa, makowiec, dekoracje na stół wielkanocny, koszyczek z czekoladkami lub pisankami, bukiet lub rośliny w doniczce, takie jak tulipany, hiacynty lub żonkile, dobrej jakości wino, bombonierka. Zawsze także pamiętajmy o drobnych upominkach dla dzieci.

Jeśli nie będziemy mogli przyjść na spotkanie wielkanocne, na które zostaliśmy zaproszeni, po pierwsze poinformujmy o tym w chwili zapraszania – to oczywiste, a ponadto dobre maniery nakazują, by w dniu świąt skontaktować się telefonicznie z gospodarzami. Mimo nieobecności, powinniśmy złożyć życzenia organizatorom, a także obecnym na przyjęciu gościom.

W większości polskich domów życzenia składa się indywidualnie, dzieląc się jajkiem z każdym obecnym – ponieważ jajko jest symbolem nowo odradzającego się życia. Jako pierwszy głos zabiera gospodarz lub gospodyni domu, mówiąc kilka słów od siebie i dając pozostałym znak do rozpoczęcia.

Znany jest również zwyczaj krojenia produktów ze święconki: kiełbasy, jaj, chleba, chrzanu i nakładania ich na talerz razem z żurem. Dzięki temu obecni przy stole próbują wszystkich potraw z koszyczka. Życzenia wtedy składane są ogólnie przez gospodarzy tuż przed posiłkiem.

Prezenty wielkanocne przynosi wielkanocny zajączek, ale oczywiście nie osobiście. Zajączek sprytnie chowa upominki w różnych miejscach w domu, ogrodzie, a domownicy mają za zadanie je odnaleźć.

Szukanie prezentów od zajączka to zwyczaj, który przywędrował do Polski z Niemiec. Zakorzenił się przede wszystkim w Wielkopolsce i na Śląsku i powoli rozprzestrzenia się na cały kraj. Polega na tym, że dorośli chowają w ogrodzie, na łące albo domowych zakamarkach przeróżne słodycze i drobne prezenty (podpisane), a dzieci i dorośli chodzą i zbierają je do koszyczków przygotowanych przed świętami. Kto uzbiera najwięcej łakoci ‒ wygrywa.

Szukanie prezentów od zajączka to doskonała okazja do spędzenia razem świątecznego czasu, a jeśli dopisze pogoda, to dodatkowym bonusem jest zabawa na świeżym powietrzu, dla zdrowia. Na przykład dzieci we Francji i Szwajcarii szukają czekoladowych jajek w miejskich parkach.

Ciekawostka:

Symbolika zająca ma pogańskie korzenie. Zając symbolizował płodność, czyli nowe życie i wiosenne odrodzenie. Często jego niesamowitą płodność wiązano również ze szczęściem oraz dobrobytem. Pomimo że pierwsze interpretacje znaczenia zająca w chrześcijaństwie pochodzą z pism pisarzy wczesnochrześcijańskich, to najstarsze źródła łączące go z symboliką jajka wielkanocnego pochodzą z końca XVII wieku. Wyjaśnień takiego połączenia jest wiele – nawiązanie do zwyczaju składania daniny w naturze, kojarzenie zwierzęcia z nadejściem wiosny lub utożsamianie zająca z tym stworzeniem, które przynosi pisanki jako świąteczne upominki.