„Karta stomika” gwarancją bezpieczeństwa i intymności osób ze stomią
Z inicjatywy kampanii „STOMAlife. Odkryj stomię” osoby ze stomią mogą otrzymać kartę stomika. Posiadanie karty ma ułatwić stomikom funkcjonowanie w problematycznych sytuacjach, na przykład podczas kontroli granicznych i odpraw lotniczych.
Stomia jest chirurgicznie wytworzonym połączeniem części jelita z powierzchnią ciała. Do jej wyłonienia dochodzi w wyniku chorób układu pokarmowego. Obecnie szacuje się, że w Polsce jest około 40 tysięcy stomików. Ich liczba stale rośnie, gdyż coraz częściej zaleca się czasowe wyłonienie stomii.
Posiadanie stomii nie powoduje ograniczeń w normalnym funkcjonowaniu. Jednak, jak wynika z raportu „Personel medyczny o komforcie życia pacjentów stomijnych”, w opinii respondentów ponad 60 % stomików odczuwa ograniczenia w kontaktach z otoczeniem zarówno z powodów fizycznych, jak i psychicznych1.
Konieczność posiadania przy sobie zapasowego sprzętu stomijnego może przysporzyć stomikom kłopotliwych sytuacji. Wiele z nich wymaga poinformowania otoczenia o fakcie posiadania stomii i związanych z tym potrzebach. Karta stomika oraz towarzyszące jej zaświadczenie lekarskie jest odpowiedzią na zaistniały problem.
Udogodnienia w podróży
Mówiąc o kłopotliwych sytuacjach, organizatorzy kampanii mają na myśli głównie kontrole celne, graniczne oraz sytuacje odpraw lotniczych. Podczas kontroli bezpieczeństwa na lotnisku, każdy pasażer musi okazać wszystkie przedmioty, które zamierza zabrać w bagażu podręcznym, na przykład klucze, telefon, pasek, urządzenia elektryczne oraz okrycie wierzchnie – płaszcz, kurtka, szal. Brak wiedzy na temat stomii może sprawić, że osoba kontrolująca będzie się domagać także odklejenia stomijnego worka.
Według założeń karty stomika, w czasie wspomnianych kontroli, osoba ze stomią powinna być traktowana w sposób szczególny, to znaczy powinna mieć prawo do nie zdejmowania worka stomijnego w miejscu publicznym. Nakaz jego odklejenia oraz ingerencja osób niewykwalifikowanych może spowodować rozszczelnienie się sprzętu stomijnego, skutkujące wyciekaniem treści jelitowej lub moczu – komentuje Andrzej Piwowarski, prezes Polskiego Towarzystwa Stomijnego POL-ILKO.
Konieczność posiadania przy sobie akcesoriów do pielęgnacji stomii nie powinna utrudniać stomikom możliwości pobytu za granicą czy też podróży samolotem.
Ze względu na specyfikę pielęgnacji stomii, jak również utrudnioną dostępność sprzętu stomijnego poza miejscem zamieszkania, stomicy powinni móc zabrać ze sobą odpowiednią ilość sprzętu na pokład samolotu, w ramach bagażu podręcznego. Na akcesoria do pielęgnacji stomii mogą składać się nie tylko worki stomijne, ale także: pasta i pierścienie uszczelniające, zapinki, klipsy do systemu otwartych worków, pas stomijny – mogący zawierać metalowe części, a także kosmetyki do pielęgnacji stomii, które mogą występować w spray’u. – komentuje Agnieszka Wołowicz, pielęgniarka stomijna z punktu konsultacyjno-szkoleniowego w Warszawie.
Przepisy dotyczące przewozu bagażu podręcznego, leków oraz środków medycznych nie mówią nic o sprzęcie stomijnym. Pasażerowie przewożący wspomniany sprzęt w swoim bagażu podręcznym powinni posiadać zaświadczenie medyczne od lekarza informujące o posiadanej stomii i wiążącymi się z tym szczególnymi potrzebami. . Karta stomika oraz zaświadczenie medyczne mają pomóc w zrozumieniu zaistniałej potrzeby oraz potwierdzić konieczność posiadania określonego sprzętu medycznego w bagażu podręcznym.
Podręczny dokument
Karta stomika posiada wygodny format, dzięki czemu z łatwością można nosić ją w portfeluczy podręcznej kieszeni. Do karty dołączane jest zaświadczenie medyczne, z którym stomik musi udać się do lekarza prowadzącego ( lekarza POZ ), w celu poświadczenia przez niego faktu posiadania stomii. Podpis oraz pieczątka odpowiedniego organu medycznego są warunkiem, ważności zaświadczenia oraz potwierdzą zasadność korzystania z karty stomika.
Zgodnie z założeniem, iż dokument może okazać się przydatny między innymi w czasie podróży, treść zaświadczenia została przetłumaczona w siedmiu językach angielskim, francuskim, niemieckim, hiszpańskim, rosyjskim, włoskim oraz greckim.
Karta nie posiada na razie sformalizowanego charakteru. Organizatorzy kampanii „STOMAlife. Odkryj stomię” będą dążyć do jej uprawomocnienia.
Wierzymy, że rozpoczęcie tej inicjatywy będzie początkiem dyskusji na temat egzekwowania praw stomików. Akceptacja społeczeństwa jest kluczowym elementem w tym procesie. Wywołanie reakcji łańcuchowej możliwe jest jedynie poprzez działania informacyjne ‒ powiedział Andrzej Piwowarski, prezes Polskiego Towarzystwa Stomijnego POL-ILKO.
Aby otrzymać kartę i zaświadczenie medyczne wystarczy wysłać wiadomość na adres biuro@stomalife.pl lub adres pocztowy ul. Karola Dickensa 27 lok 27 02-382 Warszawa.
Od 1 kwietnia karty stomika będą również dostępne w punktach konsultacyjno-szkoleniowych „STOMAlife. Odkryj stomię” oraz w wybranych sklepach medycznych.
Więcej informacji na stronie: www.stomalife.pl
1 Raport został przygotowany przez SmartNet Research&Solutions. Analizą objęto 309 osób. Badanie przeprowadzone było na grupie pielęgniarek i pielęgniarzy mających w swojej pracy kontakt z osobami ze stomią. Miało postać papierowej ankiety z pytaniami zamkniętymi i półotwartymi, jednokrotnego lub wielokrotnego wyboru. Badanie zostało przeprowadzone w drugiej połowie 2013 roku.