Stomia od kuchni. Sprzęt stomijny, oczekiwania a rzeczywistość

Zamawiasz sprzęt stomijny, być może po raz pierwszy w pełnej ilości lub odbierasz przesyłkę pierwszy raz po zmianie marki produktu, który zamawiałaś/eś dotychczas. Przesyłka dociera. Sympatyczny kurier przynosi ją pod same drzwi Twojego domu lub mieszkania. Otwierasz pudełko zbiorcze. Na pierwszy rzut oka wszystko wygląda podobnie: opakowanie z nazwą producenta, parametry, symbol produktu. Ale dopiero przy pierwszym użyciu okazuje się, że sprzęt to nie tylko „worek i płytka”. To także szereg drobiazgów, które mają realny wpływ na komfort codziennego życia ze stomią – i których nie da się wyczytać z pudełka.

Oto lista rzeczy, które mogą zaskoczyć przy zamówieniu sprzętu po raz pierwszy lub przy zmianie sprzętu – nawet jeśli teoretycznie spełnia te same funkcje, co poprzedni.

1. Zapach – czyli jak pachnie „nowy” worek

   Większość osób zakłada, że worek stomijny to przedmiot neutralny zapachowo. Tymczasem niektóre materiały, z których składa się sprzęt stomijny – mogą mieć charakterystyczny zapach fabryczny.
   Choć zwykle woń ta znika po kilku minutach, u osób wrażliwych na bodźce może być nieprzyjemnym zaskoczeniem. Jeśli opakowanie było długo magazynowane, zapach może być silniejszy.

   - Czy da się coś z tym zrobić?

   Tak. Przed pierwszym użyciem warto wyjąć jeden worek i zostawić go na chwilę „na powietrzu”, by zminimalizować intensywność zapachu.

   
    

2. Sztywność materiału płytki i worka. Czyli czy da się w tym usiąść?

   Po wzięciu w dłonie woreczka nierzadko pojawia się wrażenie, że stomijna płytka jest sztywna i nieprzyjazna. To najczęściej efekt styku produktu z niższą temperaturą. Zanim znalazł się on w Twoich rękach najpierw znajdował się w magazynie producenta, potem w magazynie sklepu, a finalnie w samochodzie dostawczym, w którym był do Ciebie transportowany.

   Same worki również przy pierwszym z nimi kontakcie mogą wydawać się inne niż:

   • wyobrażenie Stomika o nich (myślałem, że będą jakieś inne),
   • poprzednia partia (poprzednie były bardziej miękkie, dopasowane ect.)
   • informacje w internecie lub w opisie produktu

   Dodatkowo same woreczki, a w zasadzie materiał, z którego zostały wykonane może sprawiać wrażenie „twardszego” sztywniejszego, bardziej szeleszczącego lub trudniejszego do ułożenia pod ubraniem.

   - Czy da się coś z tym zrobić?

   Tak. Sztywność często „mięknie” po chwili noszenia – ciepło ciała działa jak naturalne „prasowanie”.Płytka też staje się bardziej przyjazna i elastyczna, gdy sprzęt znajduje się w temperaturze pokojowej i gdy (tuż przed założeniem) ogrzeje się ją dodatkowo w dłoniach lub suszarką

   
    

3. Klej na płytce – bo nie każdy trzyma się tak samo

   To jedna z najważniejszych, a zarazem najmniej przewidywalnych cech sprzętu stomijnego.

   Każdy producent stosuje nieco inną formułę przylepca. Czasem nowa płytka trzyma się na skórze lepiej niż poprzedni model, a czasem – jak mówią niektórzy – „aż za dobrze”, co może utrudniać jej zdejmowanie i prowadzić do podrażnień naskórka. Zdarza się też odwrotnie – przylepiec trzyma zbyt słabo, co widać zwłaszcza podczas wzmożonego pocenia się albo po kąpieli.

   - Czy da się coś z tym zrobić?

   Tak. Warto mieć pod ręką: remover (wspomaga bezbolesne odklejanie starego sprzętu), pasek hydrokoloidowy wspomagający przyleganie sprzętu lub spray wzmacniający przyczepność płytki. Jeśli akcesoria te nie poprawiają sytuacji, warto przetestować sprzęt innej marki.

   
    

4. Dźwięki – szelest worka, kliknięcia zaczepu mocującego worek

   Są sprzęty, które zachowują się niemal bezgłośnie. Są i takie, które nieznacznie słychać. Szelest worka to kwestia bardzo subiektywna, dla wielu Stomików jest niesłyszalny, lub na tyle cichy, że nie zwracają na niego uwagi. Dla innych (dotyczy zwłaszcza osób, dla których wszystko, co wiąże się ze stomią jest nienaturalne i mało przyjazne), to coś, co powoduje, że „wszyscy wiedzą.” Takie postrzeganie tematu może powodować stres w sytuacjach towarzyskich lub w pracy.
   Kwestia kliknięcia zapięcia to również bardzo subiektywna sprawa. Sprzęt, w którym pojawia się kwestia kliknięcia, to sprzęt dwuczęściowy. Ten charakterystyczny dźwięk usłyszeć można tylko podczas zmiany woreczka i dołączania nowego do stomijnej płytki. Kliknięcie oznacza, że sprzęt został założony dobrze.

   - Czy da się coś z tym zrobić?

   Tak. Warto testować nowy sprzęt w domowym zaciszu, zanim wybierzemy się z nim do pracy lub na spotkanie. Jeśli szelest worka Cię stresuje, zapytaj, drogi Stomiku swoją opiekunkę stomijną o możliwość przetestowania innych modeli.

   
    

5. Kolorystyka i widoczność zawartości

   Woreczki stomijne różnią się kolorem, ale bywają też modele całkiem transparentne, co może mocno wycofywać stomików dopiero zaczynających życie ze stomią.

   - Czy da się coś z tym zrobić?

   Tak. Zwróć uwagę na opis producenta – często w obrębie tego samego modelu dostępne są woreczki w różnych wersjach kolorystycznych: Nie trzeba więc wybierać lub godzić się na woreczki transparentne, jeśli powodują brak poczucia komfortu. Można wybrać i zamówić woreczki w dostępnym kolorze (najczęściej to beżowy i czarny, a także szary).

   
    

6. Filtr – działa czy nie działa?

   Filtr, choć niepozorny, ma wielkie znaczenie – odpowiada za to, czy worek „nie puchnie zamieniając się w balonik”.

   Nie każdy filtr działa tak samo, niektóre szybko się zatykają, inne przepuszczają gazy ale bez skutecznego neutralizowania zapachu.

   - Czy da się coś z tym zrobić?

   Tak. Nie zrażaj się zaraz po pierwszym woreczku. Sprawdź następne. Jeśli filtr w Twojej ocenie jest niewydajny – przetestuj inny model sprzętu lub inną markę. Zanim to zrobisz, zwróć uwagę na własną dietę. Bywa, że to ona w dużej mierze odpowiada za mało skuteczną pracę filtra.

   
    

Po pierwsze – nie zrażać się, stomia wymaga cierpliwości

Pierwsze dni z nowym sprzętem to czas na obserwację, próby i... cierpliwość. Warto pamiętać, że żaden opis katalogowy nie zastąpi osobistego testu. Nie należy się też zrażać, gdy pierwsze wrażenie nie wytrzymuje porównania z opisem na opakowaniu, czy też na ulotce. W przypadku stomii wiele tematów należy zrozumieć, poznać i po prostu - przetestować. I właśnie to, a nie „opis z internetu” gwarantuje dobranie najlepszego dla siebie sprzętu.

Pamiętajcie, drodzy Przyjaciele Stomicy – to sprzęt ma służyć Wam, a nie odwrotnie. Dlatego warto, a nawet trzeba, testować różne rodzaje worków, zanim zdecydujecie się na te, z którymi zwiążecie się na dłużej (choć niekoniecznie na zawsze).

Sięgajcie więc po darmowe próbki. To nie jest żaden przywilej, lecz praktyczny sposób na to, by dobrać sprzęt maksymalnie dopasowany do Waszych potrzeb.

Każda firma ma swoje rozwiązania, detale i patenty – warto je poznać, zanim zdecydujecie i wybierzecie to, co naprawdę działa u Was najlepiej.

Dobrze jest też wiedzieć, czego się spodziewać po otwarciu przesyłki. Pamiętajcie, że choć czasem coś może zaskoczyć lub z początku budzić wątpliwości, z czasem prawie zawsze da się wyjaśnić i oswoić.

Drodzy Przyjaciele Stomicy, jeśli macie konkretne pytania lub jeśli nie czujecie się w temacie stomii w pełni doinformowani i chcecie o tym po prostu porozmawiać – skontaktujcie się z nami. W ramach darmowych konsultacji możecie porozmawiać zarówno z naszymi specjalistami w dziedzinie stomii, jak i z innymi stomikami, którzy doskonale znają z własnego doświadczenia tematy, które dziś mogą Was nurtować.

Jesteśmy do Waszej dyspozycji, drodzy Przyjaciele Stomicy a to oznacza, że zarówno my, jak i nasz partner, Sklep Medyczny Med4Me, chętnie odpowiemy na Wasze pytania. Bez względu na to, który numer wybierzecie, spotkacie się ze zrozumieniem i chęcią pomocy. Pamiętajcie, że z tematem stomii nikt nie musi i nie powinien zostać sam.

Tekst: Iza Janaczek
Foto: blog Sklep Medyczny Med4Me.
Artykuł uzupełniają zdjęcia worków stomijnych jedno- i dwuczęścowych,
które dostępne są w sklepach Med4Me
(także w formie darmowych próbek).