Dzień Pracowników Służby Zdrowia

Ponoć świąt Im przypisanych nigdy dość, bo i też wdzięczność za Ich pracę jest naprawdę ogromna.

18 października obchodzimy w naszym kraju Patronalny Dzień Służby Zdrowia. To dzień, gdy z wielką wdzięcznością mówimy i myślimy o Ludziach, od których wielu z nas otrzymało ogrom dobra, uwagi i pomocy.

Pracownicy Służby Zdrowia to ludzie wykonujący zawód powszechnie określany słowem "misja". Tak naprawdę, to trudno rozgraniczyć, gdzie kończy się zakres obowiązków a gdzie zaczyna potrzeba serca, bo te dwie składowe w pracy pracownika służby zdrowia często nierozerwalnie się splatają i łączą.
W dniu swojego święta pracownicy Służby Zdrowia czyli lekarze, pielęgniarki, położne, ratownicy medyczni, farmaceuci, fizjoterapeuci i diagności laboratoryjni powinni móc świętować. Dniem wolnym, chwilą relaksu, spotkaniami przy kawie i ciastku, zasłużonym snem, a przede wszystkim - nie myśleniem o pracy.
W rzeczywistości, najczęściej, także w tym dniu, są w pracy i robią to, co każdego dnia – dbają o to, by inni mieli lepiej, lżej i zdrowiej. Bo przecież święta nie zatrzymują chorób i nieszczęść dlatego w myśl zasady - ktoś musi nie spać, by spać mógł ktoś.

Mit czy nadal etos?
Wiele świąt celebruje się głównie po to, by zwrócić większą uwagę na to, co dobre oraz na to, co należy poprawić i dopracować.
I w tym przypadku jest bardzo podobnie. W dniu Pracowników Służby Zdrowia więcej mówi się o trudach ich pracy, o problemach, jakich w niej doświadczają, o wyzwaniach i potrzebach, jakie niesie ten zawód, ale również o jego gorzkiej stronie – o pracy często ponad siły a nierzadko – także bez wymiernej wdzięczności.

Z wdzięcznością – nie tą systemową a niejako oddolną, nie mają za to żadnego problemu ci, którzy pracę służby medycznej widzą na co dzień.
"Stali bywalcy" szpitali, bądź prawie ich "rezydenci", spędzający na różnych oddziałach wiele dni a nawet tygodni, osoby regularnie bywające w specjalistycznych poradniach oraz te, szukające pomocy w gabinetach fizjoterapeutów.
Dla nich praca ponad siły, jaką obserwują podczas czasu spędzonego w szpitalnych murach to nie mit lecz fakt, a w zasadzie nadal – prawdziwy etos.
W pracy pracowników służby zdrowia, my pacjenci szukamy realnej, ludzkiej pomocy, ciepła kojarzonego z uwagą i zrozumieniem, cierpliwości i empatii. To wszystko składa się na pakiet zwany powszechnie: "profesjonalizmem". Bo profesjonalizm to nie tylko doskonała znajomość chorób i leków. To także cały wachlarz zachowań, pozwalających na wdrożenie systemów naprawczych, które pacjent zrozumie i będzie chciał sam włączyć do swojego życia, współpracując w udoskonalaniu procesu własnego powrotu do zdrowia.
O ludziach, którzy w swej pracy potrafią łączyć wszystkie te cechy my, pacjenci mówimy: człowiek na właściwym miejscu. To lekarz / położna / fizjoterapeuta - z powołania.

A co, gdy misja i powołanie kiedyś się kończą?
Oczywiście zdarza się i nie należy tego kryć, że tak jak i w każdej innej doskonałej drużynie, i w służbie zdrowia spotkać można kogoś, kto inaczej widzi ideę współdziałania. Nie dostrzega już w swej pracy misji, a jedynie pracę – określoną zbiorem obowiązków i praw pracownika, gdzie psychiczny komfort pacjenta bywa sprawą mocno drugoplanową.
Bo tak naprawdę, to nie wszyscy czują misję i potrzebę jej realizacji. Powodów takiego stanu rzeczy jest wiele. Przebija się w nich zmęczenie oraz brak docenienia i zrozumienia przez otoczenie. I to w dużej mierze powoduje zniechęcenie, wypalenie i poczucie braku sensu robienia czegoś ponad to, co jest wymagane.

Błędy i zaniedbania systemowe, które powodują poczucie niemocy personelu medycznego to coś, na co my, pacjenci nie mamy większego wpływu. Mamy za to wpływ, na to, by okazać zrozumienie tam, gdzie możemy to zrobić. W bezpośrednim kontakcie. Czasami to nie wystarcza, czasami wzbudza dodatkowe zniecierpliwienie ale częściej przywraca uśmiech i zgubione gdzieś poczucie dobrze wykonanej pracy. Bo wdzięczność to także pochylenie się nad tymi, którzy pochylają się nad innymi. To zrozumienie i poszanowanie ich pracy, odwzajemniona cierpliwość i słowo "dziękuję" zamiast ostentacyjnego niezadowolenia i wymówek.

Stomicy i służba zdrowia
Stomicy to grupa osób, która z uwagi na przyklejony do brzucha woreczek miała i często nadal ma kontakt z pracownikami służby zdrowia.
Wyłonienie stomii bardzo często poprzedza długa choroba z dramatycznym przebiegiem. To ona staje się powodem częstszego przebywania na oddziale i - w wielu przypadkach wyłonienia stomii.
Jest wiele schorzeń, które powodują, że szpital staje się dla pacjentów prawie drugim domem. Takimi pacjentami nierzadko bywają także stomicy - ludzie, którzy przez swą historię choroby sprzed wyłonienia i częste przebywanie na oddziałach szpitalnych, potrafili rozpoznać nadchodzącą osobę tylko po krokach lub po tembrze głosu. Mieli oni, i nadal mają swoje ulubione pielęgniarki, rehabilitantów i lekarzy.
Takie uczucia nie biorą się znikąd.

My, chorzy często trafiamy na szpitalne oddziały nie tylko cierpiący fizycznie. W pakiecie na salę szpitalną wnosimy też zagubienie, przygnębienie, brak pewności siebie i lęk przed nieznanym. I to pierwsze, trudne zderzenie ze szpitalną rutyną przełamuje własnie personel medyczny, który mimo braku czasu z reguły znajduje dla nas uśmiech, pokrzepiające słowa wygłaszane serdecznym tonem, czas na podanie szklanki wody, a nawet – zrobienie herbaty, gdy zapomnimy zabrać ze sobą własny kubek.
To są małe, maleńkie, niepozorne, wydawać by się mogło, gesty. I może właśnie dlatego, że to takie naturalne odruchy, w naszych oczach urastają do czynów wielkich. Bo takimi właśnie są dla człowieka, który dopiero co został przyjęty na oddział, siada na łóżku, patrzy zdezorientowany na skromną torbę, z którą tu wszedł i powoli rozsypuje się w drobne kawałki, bo strach jest silniejszy niż nadzieja.

Widzieć, doceniać, współpracować
My pacjenci dostrzegamy wiele, choć niewiele komentujemy i mówimy.
Widzimy zmęczenie i zniecierpliwienie, którego efekty czasami odczuwamy na własnej skórze, choć sami będąc zmęczonymi i zestresowanymi – w żadnym stopniu na nie nie zasługujemy.
Częściej jednak widzimy Wasz uśmiech mimo znużenia. Słyszymy uprzejme, miłe słowa, mimo braku czasu. Rozpoznajemy Wasze kroki – rano energiczne, sprężyste, pod wieczór wolne i zmęczone. Widzimy profesjonalizm i troskę objawiającą tym, że zaglądacie do nas po operacji - nawet kilka razy w ciągu wieczora, by finalnie, grubo po północy, tłumaczyć nam to, jak to teraz będzie. I to po raz piąty, bo cztery poprzednie razy, jakoś zgubiliśmy, w poczuciu nieważkości spowodowanym wciąż krążącymi w organizmie środkami znieczulającymi i przeciwbólowymi.

Doceniamy ten profesjonalizm, opiekę, cierpliwość i uważność. Bo ze szpitalnego łóżka perspektywa tego, co ważne wygląda zupełnie inaczej, niż gdy znajdujemy się w innych miejscach i innych okolicznościach.
W tych szpitalnych - trudnych dla nas momentach, bardzo cenimy sobie to, co sprawia, że nadal trzymamy się normalności – Wasz przyjazny ton, troskę, czas i uważność, a przede wszystkim to, że jesteśmy dla Was pacjentami – czyli ludźmi, a nie – anonimowymi jednostkami chorobowymi. Choć w tym temacie mamy bardzo różne doświadczenia i wspomnienia.

Ponoć pędzący świat zmienia się na gorsze. Oby ta ocena nigdy nie dotknęła Systemu Opieki Zdrowotnej. Bo bez Was nie byłoby świata, jaki znamy i często – nie byłoby nas.

Drodzy Lekarze, Pielęgniarki, Położne, Ratownicy medyczni, Farmaceuci, Fizjoterapeuci i Diagności laboratoryjni - wzrastajcie, doskonalcie się, bądźcie coraz lepsi i bądźcie za swoją prace doceniani. My z wielką radością będziemy obserwować i pomagać Wam w tej misji.

Wszystkim Pracownikom Służby Zdrowia, w dniu Ich święta a także w każdym zwykłym dniu życzymy dużo zdrowia, energii, szczerego uśmiechu i poczucia spełnienia.

.........................
tekst Iza Janaczek
zdjęcia unsplash.com