Wytyczne odnośnie stosowania sprzętu stomijnego

Każda stomia wymaga ciągłego zaopatrzenia. Do tego celu służy specjalistyczny sprzęt stomijny. W zależności od kondycji skóry i indywidualnych potrzeb, osoby z wyłonioną stomią mają do dyspozycji dwa rodzaje sprzętu, jedno- i dwuczęściowy oraz środki pielęgnacyjne.

Sprzęt dwuczęściowy składa się z naklejonej na powierzchnię brzucha płytki stomijnej i mocowanego do niej worka. Worek stomijny w systemie dwuczęściowym jest osobnym elementem i powinien być wymieniany w zależności od indywidualnych potrzeb. Nie rzadziej jednak, niż co 2 dni.

UWAGA!

Podciekanie treści jelitowej pod płytkę stomijną może być niewidoczne, a brak odpowiednio wczesnej reakcji może w konsekwencji doprowadzić do powikłań skórnych, takich jak zaczerwienienia i rany.

Wytyczne Polskiego Towarzystwa Pielęgniarek Stomijnych odnośnie zmiany sprzętu dwuczęściowego

W przypadku kolostomii lub ileostomii płytkę wymieniamy co 3-4 dni lub przy zwiększonym ryzyku podciekania codziennie lub co drugi dzień oraz w każdym przypadku, gdy mamy poczucie, że płytka nie przylega dobrze do powierzchni skóry.
Worek zamknięty Wymiana 1 lub 2 razy dziennie.
Worek odpuszczalny/ otwarty, wymiana co dwa dni lub częściej

W przypadku urostomii płytkę wymieniamy co dwa dni lub codziennie.
Worek wymieniamy co 3-4 dni lub przy zwiększonym ryzyku podciekania codziennie lub co drugi dzień

„Kiedy płytka dobrze przylega, można jej nie zdejmować tak długo, aż sama się nie odklei.”

To mit!

I nie należy go powielać ze względu na niebezpieczeństwo uszkodzenia skóry znajdującej się pod płytką. Sprzęt należy zmieniać według wskazówek PTPS. Płytkę należy zmieniać często i regularnie z uwagi na konieczność dbania o zdrową skórę wokół stomii.

Wytyczne Polskiego Towarzystwa Pielęgniarek Stomijnych odnośnie zmiany sprzętu jednoczęściowego.

Sprzęt jednoczęściowy to płytka stomijna zintegrowana z workiem. Ich wymiana jest równoczesna.
Worek zamknięty Wymiana 1-2 razy w ciągu doby.
Worek odpuszczalny/otwarty Wymiana codziennie lub co dwa dni
Worek odpuszczalny/otwarty Wymiana codziennie lub co dwa dni
Worek urostomijny Wymiana codziennie lub co dwa dni

Worki zamknięte mogą być stosowane przez osoby z wyłonioną kolostomią. Dotyczy to osób mających uregulowany tryb wypróżnień i prawidłowo funkcjonującą stomię. Jeśli wydzielana treść jelitowa jest uformowana i ma bardziej stałą konsystencję, to wymiana worka zamkniętego następuje 1 do 2 razy dziennie.

Zdrowa skóra wokół stomii jest kluczowa dla dobrego funkcjonowania osoby z wyłonioną stomią. Zapewnia prawidłowe przyleganie płytki do skóry, a tym samym zwiększa komfort psychiczny stomika.

Zbyt długie pozostawianie tego samego worka stomijnego na ciele może skutkować uszkodzeniem filtra węglowego, wbudowanego w worek, a tym samym spadkiem jego wydajności, co utrudnia filtrowanie zbierających się w worku gazów. To z kolei prowadzi do przepuszczania nieprzyjemnych zapachów, jak również do balonowania się worka.

Zbyt długie używanie płytki stomijnej może powodować jej uszkodzenie – z uwagi na kontakt z treścią jelitową czy moczem. Uszkodzona płytka zwiększa ryzyko podciekania treści jelitowej prowadząc, tym samym, do możliwych powikłań skórnych. Według badania z 2019 r. opublikowanego w BJN 2022 r 31, nr 6, dotyczącego „Wpływu podciekania treści jelitowej w codziennym życiu” wynika, że 91% stomików doświadczyło problemu z balonowaniem worka stomijnego.

Regularne używanie dedykowanych środków do zaopatrzenia stomii wspomaga dbanie o skórę wokół stomii, chroniąc ją przed możliwymi powikłaniami - zarówno podczas noszenia płytki jak i jej zdejmowania

Wytyczne PTPS dostępne są tutaj: https://ptps.pl/ptps-procedury-i-standardy