Ileostomia i wilczy apetyt (także) nocą?

Wyłonienie stomii kończy pewną epokę. W wielu wypadkach jest to epoka wielomiesięcznych, a nawet wieloletnich dietetycznych wyrzeczeń i srogich dieta-restrykcji.

Po operacji wyłonienia stomii bardzo wielu stomików znów może cieszyć się jakościowym zdrowym ucztowaniem do syta. O ile nie ma medycznych przeciwwskazań, do diety osób ze stomią znów wracają owoce, warzywa, makarony, pieczone (a nie tylko gotowane) mięsa, soki i kawa.

To jedna z najlepszych wiadomości, jakie osoba ze stomią otrzymuje w pakiecie wraz ze stomijnym woreczkiem. Obok powrotu dobrej diety w pakiecie tym jest jeszcze m.in. jakościowy, często całonocny sen, powrót do aktywności fizycznej i dobrego wyglądu, oraz możliwość powrotu do pracy i hobby.

W tym artykule skupimy się jednak na temacie diety i jedzenia. A ściślej mówiąc – apetytu. Często bardzo dużego i nachodzącego stomika tuż przed snem.

Silny głód nocny połączony z wilczym apetytem to fakt.

Pojawia się często u osób z wyłonioną ileostomią. Skutkuje nie tylko poczuciem wzmożonego apetytu, ale też nagłą słabością porównywaną do hipoglikemii. Wielu (zwłaszcza) ileostomików sygnalizuje taką przypadłość, podkreślając, że obserwują ją u siebie dopiero po wyłonieniu stomii.

Z czego wynika taki stan rzeczy i czy można mu zapobiec, lub z dobrym efektem nad nim panować?

W momencie spadku mocy i sił wielu osobom zapala się czerwona lampka sugerująca konieczność zbadania poziomu cukru. To zdecydowanie dobry pomysł, choć w przypadku osób ze stomią niekoniecznie właśnie o to będzie chodzić. Pamiętajmy, że operacja wyłonienia stomii to poważna ingerencja w ludzki organizm. Warto wziąć też pod uwagę powód (najczęściej chorobę), przez którą konieczna była operacja. By zrozumieć, co może być powodem powtarzających się ataków wzmożonego apetytu poprzedzonego spadkiem sił, zrozumieć należy specyfikę stomii i mechanizm, jakim się ona rządzi. Spróbujemy rzeczy te usystematyzować poniżej.

Wilczy apetyt ileostomików

Ileostomicy mogą odczuwać wilczy głód, zwłaszcza nocą, z kilku powodów, które są związane z ich nietypową sytuacją zdrowotną i fizjologią.

O co konkretnie może chodzić?

• o szybsze trawienie i utratę składników odżywczych
  U osób z ileostomią trawienie jest przyspieszone, ponieważ pokarm omija część układu pokarmowego (jelito grube). W efekcie organizm ma mniej czasu na wchłanianie składników odżywczych, w tym glukozy, elektrolitów i tłuszczów. Niski poziom cukru we krwi (hipoglikemia) może prowadzić do uczucia głodu oraz zmęczenia.
• o fakt występowania strat elektrolitów i płynów
  Ileostomia powoduje większą i szybszą utratę płynów i elektrolitów, co może prowadzić do odwodnienia i osłabienia. Brak odpowiedniego nawodnienia i równowagi elektrolitowej może wywoływać uczucie wyczerpania, co organizm interpretuje jako potrzebę zdobycia energii (sygnalizowana jest głód). Dlatego tak ważne jest, by zwłaszcza posiadacze ileostomii wyrobili sobie (jeśli jej jeszcze nie mają) rutynę regularnego nawadniania się, bez czekania aż poczują pragnienie.

• o brak rezerw energii
  Dieta, i to ta jakościowa, u osób ze stomią gra główne skrzypce w walce o codzienną energię. Jeśli stomicy nie spożywają odpowiednio zbilansowanych posiłków w ciągu dnia lub jedzą rzadko, organizm może mieć trudności z utrzymaniem rezerw energetycznych. I tu dochodzimy do sedna tematu – po takim niejakościowym dietetycznie dniu, nocą, kiedy organizm nie dostaje pożywienia przez dłuższy czas, pojawić się może intensywne uczucie głodu (jeśli nie jemy właściwie w ciągu dnia – to uczucie pojawić się może wcześnie a także tuż przed snem).
• o zmiany hormonalne będące pokłosiem operacji
  Przyspieszone trawienie i zmiany w funkcjonowaniu układu pokarmowego mogą wpływać na hormony regulujące apetyt. U ileostomików ich równowaga może być zaburzona, co może nasilać uczucie głodu, zwłaszcza w nocy.
• o psychologiczne aspekty posiadania stomii
  U niektórych osób z ileostomią głód może być częściowo związany z reakcjami emocjonalnymi, stresem lub niepokojem, które są powszechne w przypadku przewlekłych problemów zdrowotnych lub ich skutków.

Czy z wilczym apetytem, zwłaszcza nocą, można sobie poradzić?

Tak. Tak jak w przypadku innych tematów okołostomijnych i rzeczy, które w związku z nią stresują, także wilczy napadowy apetyt można zredukować, a z czasem, zupełnie się go pozbyć.

Jak tego dokonać?

Przede wszystkim obserwując uważnie swój organizm. Dając sobie czas na pomyłki i próby i wdrażając w życie rady i sugestie profesjonalistów oraz praktyków, którzy z tym problemem sobie poradzili.

Co może pomóc w redukcji wilczgo apetytu?

• regularne posiłki
  Pamiętajmy, że sekret tkwi w umiarze. Zamiast jeść 2-3 bardzo obfite posiłki, warto spożywać posiłki mniejsze, jedząc je co 2-3 godziny. Warto zwrócić uwagę, by były bogate w składniki odżywcze – ten istotny szczegół może pomóc w utrzymaniu stabilnego poziomu energii.
• przekąska przed snem, zamiast tłustego dania
  Lekka, dobrze zbilansowana przekąska (np. białko i węglowodany złożone) przed snem może zapobiec nocnym spadkom cukru. Kolacja powinna być lekka, by organim nie miał w nocy problemu z jej strawieniem.

• nawodnienie jako ruryna a nie przypadek
  Regularne picie płynów, a także stosowanie doustnych płynów nawadniających, które uzupełniają elektrolity, pozwalają mieć kontrolę nad lepszym samopoczuciem.
• monitorowanie poziomu cukru
  Tak, jak wspomniano już na początku artykułu, warto sprawdzać poziom glukozy, aby upewnić się, czy głód jest związany z hipoglikemią.
• konsultacja z dietetykiem
  Specjalista może pomóc w opracowaniu indywidualnego planu żywienia.
  Jednak, jeśli problem jest bardzo uciążliwy lub towarzyszą mu inne objawy, warto skonsultować się z lekarzem, aby wykluczyć inne potencjalne przyczyny, np. niedobory witamin lub problem z wchłanianiem składników odżywczych.

Stomie trzeba zrozumieć

I absolutnie nie należy zrażać się, gdy od razu wszystko nie układa się idealnie. Powtarzamy to jak mantrę, bo to klucz do dobrego życia ze stomijnym woreczkiem. Stomia potrzebuje czasu, obserwacji i zrozumienia, otrzymując te trzy składowe potrafi się pięknie odwdzięczyć.

Tekst: Iza Janaczek
Foto: Pixabay