start
o stomii bez cenzury
blog
kontakt
magazynWirtualne wycieczki do największych cudów świata
Autor: Michał Fiedorowicz
Mona Liza, Akropol czy grobowce faraonów bez wychodzenia z domu? To możliwe. Muzea, galerie i centra nauki z całego świata – od Luwru po Muzeum Powstania Warszawskiego udostępniają swoje kolekcje w Internecie.
„Muzeum Luwr jest zamknięte – osoby, które nabyły bilety, otrzymają zwrot kosztów” – taka informacja wyświetla się od kwietnia na stronie jednego z najsłynniejszych światowych muzeów. Koronawirus na dobre zamknął nie setki, ale tysiące placówek kultury na całym świecie. Nie oznacza to jednak, że zwiedzanie paryskiego Luwru, amerykańskiego Smithsonian czy Muzeum Polin w Warszawie nie jest możliwe. Wręcz przeciwnie. Mona Liza, Nike z Samotraki, mumie egipskie, kolekcje motyli… są na wyciągnięcie ręki – online. To nie to samo, co obejrzeć je na żywo – powiecie. Może i tak. Ale dostępne obecnie wirtualne wycieczki po muzeach, galeriach i centrach nauki dają zwiedzającym nieograniczone możliwości zwiedzania, izolują nas od tłumów i są… kompletnie za darmo! Z największymi dziełami sztuki obcujemy, kiedy chcemy i jak chcemy. Nawet pijąc wino i siedząc na fotelu w piżamie…
Oko w oko z tyranozaurem
Proces digitalizacji kolekcji muzeów na całym świecie nie jest oczywiście związany z pandemią COVID-19. Wirtualne udostępnianie zbiorów to proces, który największe placówki kultury rozpoczęły już kilkanaście lat temu, dzięki czemu teraz, w dobie pandemii, możemy cieszyć się zwiedzaniem – bez wychodzenia z domu. Amerykański Smithsonian Institution, największy na świecie kompleks muzeów i ośrodków edukacyjno-badawczych mieszczący się w Waszyngtonie, udostępnia wirtualnie ponad 3 mln eksponatów – liczba ta poraża, ale zbiory tej instytucji to ponad 142 miliony eksponatów.
Wirtualną wycieczkę po the Smithsonian warto zacząć od National Museum of Natural History (muzeum historiii naturalnej) ‒ to prawdziwa gratka dla pasjonatów nauki, zwłaszcza dla wielbicieli dinozaurów. W Deep Time Hall of Fossils (https://www.si.edu/exhibitions/david-h-koch-hall-fossils-deep-time-event-event-exhib-4788) przenosimy się w świat tych prehistorycznych gadów ‒ już na wejściu wita nas szkielet tyranozaura, trzymającego w paszczy triceratopsa. Kolekcja liczy ponad 40 milionów skamielin, dokumentuje ewolucję życia na Ziemi. W Hall of Human Origins (https://humanorigins.si.edu/exhibit) spotkamy się z naszymi prehistorycznymi przodkami: wystawa udostępnia nie tylko ich szkielety czy wizualizacje czaszek w 3D, jest tu też bogata kolekcja narzędzi i sztuki z epoki kamienia. Możemy podejrzeć, jak wyglądało życie naszych praprzodków, jak polowali, gotowali, opiekowali się dziećmi i tworzyli zachwycające naskalne malowidła. Wirtualne wycieczki wzbogaca szeroki wachlarz udostępnionych przez muzeum materiałów dodatkowych: są tu konspekty lekcji dla nauczycieli, filmiki pokazujące np., jak odróżnić narzędzia z kamienia od narzędzi ze skały, artykuły naukowe i wywiady z naukowcami. Muzeum udostępnia też wirtualnie słynny Butterfly Pavilion (https://naturalhistory2.si.edu/vt3/NMNH/z_tour-166.html). Panuje w nim klimat lasu tropikalnego, ponad 80 proc. wilgotność, niemal 30 stopni Celsjusza i tysiące tropikalnych kwiatów i roślin, tworzących oazę dla wielu gatunków motyli, które możemy obserwować, gdy swobodnie fruwają po pawilonie.
Smithsonian to nie tylko historia naturalna, w skład instytutu wchodzi też m.in. National Air and Space Museum – muzeum historii, nauki i technologii lotnictwa i lotów kosmicznych. Wirtualna wycieczka po tym muzeum z Google Street View pozwala nie tylko na oglądanie samolotów bądź rakiet, możemy nawet zajrzeć do środka. Znajduje się tu np. Lockheed Vega 5B Amelii Earhart czy fragment Apollo 11.
Wiele muzeów instytutu oferuje wystawy stworzone specjalnie dla wirtualnych zwiedzających ‒ w National Museum of the American Indian obejrzymy online prezentację The Great Inka Road: Engineering an Empire czy Patriot Nations: Native Americans in Our Nation’s Armed Forces, a w National Museum of American History opowieść o życiu Abrahama Lincolna. To ostatnie ma w swojej kolekcji m.in. cylinder Abrahama Lincolna oraz ogromny sztandar, który podczas bitwy pod Baltimore zainspirował Francisa Keya do napisania hymnu Stanów Zjednoczonych.
Rzym na żywo
Czuję się jak Indiana Jones, choć nie potrzebuję pochodni, by zwiedzić grobowce faraonów. Trójwymiarowe zwiedzanie np. grobowca Ramzesa VI umożliwia nie tylko obejrzenie miejsca pochówku władcy, możemy także w z bliska obejrzeć każdy szczegół wystroju i odczytać niemal każdy hieroglif. Wirtualna wycieczka pozwala nam zapoznanie się z planem grobowca, a nawet na samodzielne zmierzenie dowolnego elementu ekspozycji. A może wolicie dokładnie przyjrzeć się popiersiu słynnej Nefretete – żony faraona Echnatona z XVIII dynastii? Możemy ją podziwiać (ale i dowiedzieć się o niej nieco więcej) dzięki wirtualnej wycieczce z ekspertami: Beth Harris i Stevenem Zuckerem (https://www.khanacademy.org/humanities/ancient-art-civilizations/egypt-art/new-kingdom/v/thutmose-bust-of-nefertiti-c-1340-bce. Jak zmieniały się świątynie w Atenach, np. słynny Akropol możemy śledzić dzięki projektowi stworzonemu w 2008 roku przez Dimitrisa Tsalkanisa (http://www.ancientathens3d.com/), który pokazuje trójwymiarowe budynki Anten – od tych (rekonstruowanych) ze starożytności po czasy współczesne. Akropol w kolorach – to jest coś!
Od Greków do Rzymian dzieli nas zaledwie jeden klik: podejrzenie, jak wyglądało życie w starożytnym Rzymie umożliwia np. strona Rome Reborn (www.romereborn.org). Po Wiecznym Mieście możemy nie tylko spacerować, ale też obejrzeć je z lotu ptaka. Warto łączyć te wirtualne wycieczki z wirtualnym zwiedzaniem muzealnych zbiorów, np. wystawy Sztuka starożytnego Egiptu w muzeum w paryskim Luwrze (https://www.louvre.fr/en/visites-en-ligne) czy bogatej kolekcji zbiorów londyńskiego British Museum, które słynie przede wszystkim ze swojej kolekcji dzieł sztuki egipskiej. Jest to największa na świecie kolekcja poza Egiptem, czyli poza Muzeum Egipskim w Kairze. To tutaj znajduje się kamień z Rossetty ‒ zabytek, którego odkrycie przyczyniło się do odszyfrowania pisma hieroglificznego. Ekspozycja obejmuje również egipskie mumie, listy z Amarny, szereg elementów budowli, posągi, rzeźby i płaskorzeźby, kamienne sarkofagi.
Nie tylko Słoneczniki
Miłośnicy sztuki dzięki wirtualnym wycieczkom wreszcie mogą bez przepychania się przez tłum zwiedzających nacieszyć oko Moną Lizą czy Słonecznikami Vincenta van Gogha. Wiele kolekcji możemy oglądać za pośrednictwem Google. Projekt Google Arts & Culture https://artsandculture.google.com/ to więcej niż zwykła wycieczka po muzeum. Możemy spędzić dzień z Fridą Kahlo i jej obrazami, szukać kamienia z Rosetty w British Museum, ale też oglądać i słuchać, np. zwiedzić Russian Contemporary Art Galllery, słuchając Rossiniego. Młodszych oglądających zachwycą takie pomysły, jak Złap pingwina w Rijksmuseum ‒ to amsterdamskie muzeum prezentuje historię 800 lat holenderskiej sztuki i historii. Wśród zbiorów Rijksmuseum znajdują się nie tylko dzieła malarskie, lecz również grafiki, rzeźba i rękodzieło. W Google Arts & Culture znajdziemy także sztukę współczesną: np. murale Banksy’ego.
Podobny projekt jak Google prowadzi też amerykańska Biblioteka Kongresu (the Library of Congress). https://www.loc.gov/rr/program/, na wirtualnych zwiedzających czekają takie wystawy jak kolekcja książek dla dzieci, plakatów zachęcających do podróży, czy fotografii psów i kotów.
Wirtualna lekcja historii
Muzeum Powstania Warszawskiego to jedna z najczęściej odwiedzanych atrakcji i instytucji kulturalnych w stolicy. Dokumentuje bardzo ważną część historii przy wykorzystaniu ponad 1 tys. eksponatów i 1,5 tys. archiwalnych fotografii i filmów. Za pomocą zdjęć i multimediów w niezwykły sposób odtworzono atmosferę powstańczej stolicy. Muzeum można nie tylko zwiedzać online, od połowy marca na swoim oficjalnym facebookowym fanpage’u emituje ono lekcje historii na żywo: poranny blok dla dzieci oraz popołudniowy ‒ dla studentów i dorosłych. Z lekcji można dowiedzieć się nie tylko, jak przebiegały walki powstańcze, pójść śladami bohaterów batalionów „Zośka” czy „Parasol”, ale też odkryć Jak zostać praskim cwaniakiem.
Muzeum Historii Żydów Polskich Polin dzięki projektowi Google Arts&Culture udostępnia szereg wystaw (https://www.polin.pl/pl/wystawy/wirtualne-wystawym), m.in. wystawę o Irenie Sendlerowej czy wystawę Sprawiedliwi bez granic. Warto zajrzeć na prowadzone przez muzeum portale, np. Wirtualny Sztetl (https://sztetl.org.pl/) dokumentujący historię społeczności żydowskich w Europie Środkowej i Wschodniej. Portal przybliża historię społeczności żydowskiej od momentu pierwszego osadnictwa po Zagładę, a w przypadku dużych miast – po czasy nam współczesne. Artykuły uzupełniają mapy, ikonografia, wywiady historii mówionej i rekordy genealogiczne.
Także kopalnia soli położona w Wieliczce włączyła się w akację #zostań w domu. Możecie skorzystać z wirtualnego spaceru, który zabierze was przez najważniejszą trasę tej atrakcji. Mająca aż 3 kilometry długości i 20 komór trasa położona jest na głębokości nawet 135 metrów! Kto wie, może taka wirtualna wycieczka zachęci was do odwiedzenie tego miejsca w gronie rodzinnym w przyszłości?
Eksperymentuj z nami
Jeśli znudzi nam się już oglądanie obrazów i wnętrz muzeów, to na stronach niektórych placówek możemy znaleźć inspirację do odkrywania świata poprzez eksperymenty wykonywane we własnym domu, Taką ofertę ma np. Centrum Nauki Kopernik w Warszawie – muzeum nauki otwarte w 2010 roku.
„Kopernik” był jednym z pierwszych w Polsce miejsc (obok zamku Książ oraz zamku w Kórniku), które można zwiedzić wirtualnie za pomocą usługi Google Street View. Centrum organizuje także wirtualne wycieczki z przewodnikiem, podczas których jego pracownicy nie tylko omawiają i demonstrują eksponaty, ale też organizują pokazy w laboratoriach. Centrum nauki przygotowało też serię doświadczeń, które można samodzielnie wykonać w domu – oznaczone #Kopernikwdomu. Można wśród nich znaleźć doświadczenia tak różne, jak sposób na zbudowanie w domu camery obscury, doświadczenie z przeprowadzeniem fotosyntezy w probówce, pomysły na wykorzystanie plastikowych zakrętek od butelek czy na wykonanie gitary z balonu.
Pomysły na domowe eksperymenty można też znaleźć na stronach gdyńskiego Centrum Nauki Experyment. W tym interaktywnym muzeum otwartym w 2007 roku na powierzchni 3500 m2 znajduje się kilka wystaw tematycznych oraz stanowiska do przeprowadzania samodzielnych doświadczeń. Na stronie Experymentu pod hasłem Zdalny experyment można znaleźć ponad 20 różnych pokazów dotyczących m.in. tajemnic ludzkiego organizmu, spektroskopii, alternatywnych środków czyszczących, naturalnych barwników czy sztucznej krwi. Znajdziemy tam też film pokazujący, jak przekształcić naszą kuchnię w domowe laboratorium i z wykorzystaniem dostępnych w każdym domu rzeczy wykonać całe mnóstwo własnych doświadczeń.
Ramka. Przydatne strony.
Projekt Google Arts & Culture https://artsandculture.google.com/
Cyfrowe zbiory amerykańskiej Biblioteki Kongresu (https://www.loc.gov/rr/program/
Cyfrowe zbiory Muzeum Narodowego w Warszawie: http://cyfrowe.mnw.art.pl/dmuseion
Kopalnia Soli „Wieliczka”: https://www.kopalnia.pl/turysta-indywidualny/o-kopalni/zostan-w-domu-kopalnia-soli-wieliczka-zaprasza
Profil Centrum Nauki Kopernik w serwisie Facebook – wirtualne wycieczki i doświadczenia (#Kopernikwdomu)
https://www.facebook.com/CentrumNaukiKopernik/
Centrum Nauki Experyment w Gdyni
https://experyment.gdynia.pl/pl/oferta/zdalny-experyment
Grobowiec faraona Ramzesa VI w 3D
Wirtualna wycieczka po National Museum of Natural History Instytutu Smithsonian w Waszyngtonie: https://naturalhistory.si.edu/visit/virtual-tour