– Trzeba si\u0119 ogarn\u0105\u0107
– Inni maj\u0105 gorzej
i kultowe
– nie martw si\u0119, jako\u015b to b\u0119dzie
Brzmi zwi\u0119\u017ale, logicznie i bardzo, bardzo nie w por\u0119.
Bo jak si\u0119 niby ma ogarn\u0105\u0107 cz\u0142owiek, kt\u00f3ry z dnia na dzie\u0144 zosta\u0142 stomikiem? \u017by\u0142 sobie pe\u0142ni\u0105 \u017cycia, mia\u0142 plany, marzenia, dobr\u0105 prac\u0119. W ci\u0105gu kilku sekund straci\u0142, to na czym budowa\u0142 swoje jutro, pojutrze, za rok i w og\u00f3le „w przysz\u0142o\u015bci”.
Czy formu\u0142ka „inni maj\u0105 gorzej” zadzia\u0142a jak dobry plasterek na bezradno\u015b\u0107 cz\u0142owieka w ostatnim stadium raka, Kiedy jedyne co mu w zasadzie pozosta\u0142o, to ju\u017c tylko uporz\u0105dkowa\u0107 papiery i modli\u0107 si\u0119, by na koniec nie bola\u0142o.
Jak ma i\u015b\u0107 do przodu kto\u015b, kto w\u0142a\u015bnie pochowa\u0142 dziecko, gdy jedyne o czym marzy, to cofn\u0105\u0107 si\u0119 tak daleko, by zn\u00f3w by\u0142o jak dawniej…
A nie „martw si\u0119”? Tak, t\u0119 porad\u0119 najlepiej chyba spuentowa\u0142a Maria Czubaszek, pisz\u0105c: „[…] nie lubi\u0119 m\u00f3wi\u0107 o swoich problemach. Zazwyczaj i tak nikt ich za mnie nie za\u0142atwi. To po co ? \u017beby us\u0142ysze\u0107: ,,Nie martw si\u0119 jako\u015b to b\u0119dzie” ? To sama to sobie mog\u0119 powiedzie\u0107.”
Mo\u017cna i tak. Cho\u0107 do takiego hartu ducha wielu dochodzi po d\u0142ugiej i bolesnej drodze, a cz\u0119sto nie dochodzi wcale. Pozostaj\u0105c na przystanku z tabliczk\u0105 \u2013 >>NIE DAM RADY<<<\/strong><\/p>\n\n\n\n
![\"\"](\"https:\/\/stomalife.pl\/blog-stomalife\/wp-content\/uploads\/2023\/08\/8.-nie-dam-rady2-1024x814.jpg\")
<\/figure>\n\n\n\n<\/p>\n\n\n\n
Przystanek >>NIE DAM RADY<<<\/strong> oznacza\u0107 mo\u017ce jedno \u2013 doj\u015bcie do \u015bciany. Do kresu si\u0142 i wytrzyma\u0142o\u015bci. Powody takiego stanu mog\u0105 by\u0107 r\u00f3\u017cne. I, co zatrwa\u017caj\u0105ce, stan ten, cho\u0107 nie jest zaka\u017any, w jaki\u015b niepoj\u0119ty spos\u00f3b infekuje coraz wi\u0119cej os\u00f3b. Polega na kumulacji z\u0142ych moment\u00f3w. Ca\u0142ej, ca\u0142ej masy. Z\u0142ych, nie oboj\u0119tnych, nie „takich sobie” i wcale absolutnie nie – zwyczajnie dobrych. <\/p>\n\n\n\n By kogo\u015b zrozumie\u0107, by kogo\u015b tak naprawd\u0119 zrozumie\u0107 i odczu\u0107 jego b\u00f3l nie trzeba straci\u0107 bliskiej osoby, ci\u0119\u017cko, nieuleczalnie zachorowa\u0107, mie\u0107 wy\u0142onion\u0105 stomi\u0119 lub depresj\u0119. Oczywi\u015bcie to pot\u0119guje, wzmacnia efekt empatii i zrozumienia absolutnego. Powoduje te\u017c, co niezwykle wa\u017cne, \u017ce nie sypie si\u0119 ma\u0142o fortunnymi radami w stylu: „u\u015bmiechnij si\u0119, inni maj\u0105 gorzej”. Cho\u0107 \u017cycie pokazuje, \u017ce wcale nie jest to regu\u0142\u0105, bo bywa nieraz, \u017ce w\u00f3\u0142 nie pami\u0119ta jak by\u0142 cielakiem. A mo\u017ce w\u0142a\u015bnie pami\u0119ta i uwa\u017ca, \u017ce tak trzeba, „bo tak si\u0119 robi? Bo tak wypada”?
Nikt nie m\u00f3wi przecie\u017c \u2013 „wi\u0119cej szcz\u0119\u015bcia nie znios\u0119”, – „jest mi tak dobrze, \u017ce d\u0142u\u017cej tego nie wytrzymam” lub – „mam tak pozytywny okres w \u017cyciu, \u017ce chc\u0119 go zostawi\u0107 i ruszy\u0107 w Bieszczady”.
Sformu\u0142owanie „nie dam rady” zarezerwowane jest dla sytuacji zgo\u0142a odmiennych. I dlatego, na wszystkich olimpijskich bog\u00f3w, zostawmy dla siebie z\u0142ote my\u015bli i rady ku pokrzepieniu serc, kt\u00f3re nie krzepi\u0105, ale cz\u0142owiek maj\u0105cy do\u015b\u0107, zwyczajnie ma si\u0142, by to komukolwiek t\u0142umaczy\u0107. Zwa\u017cywszy, \u017ce istnieje obawa, \u017ce w odpowiedzi mo\u017ce us\u0142ysze\u0107 rad\u0119 alternatywn\u0105, skuteczn\u0105 i potrzebn\u0105, zupe\u0142nie jak ta pierwsza.
Pono\u0107, by kogo\u015b tak naprawd\u0119 dobrze zrozumie\u0107, trzeba wej\u015b\u0107 w jego buty i przej\u015b\u0107 fragment jego drogi. Spojrze\u0107 jego oczyma, zamieszka\u0107 w jego sercu i g\u0142owie. I dlatego trudno si\u0119 stara\u0107, skoro i tak nic si\u0119 nie da zrobi\u0107.
Gdyby tak by\u0142o, to nie by\u0142oby tylu „ozdrowie\u0144c\u00f3w” i zaw\u00f3d psychologa nie mia\u0142by sensu. A ma. I to ogromny. Cho\u0107 nie ka\u017cdy psycholog wykorzystuje w swojej pracy osobiste do\u015bwiadczenia zbudowane na w\u0142asnej krzywdzie, to jednak, mimo to, naprawd\u0119 dobry i skuteczny fachowiec potrafi pom\u00f3c zmieni\u0107 „nie dam rady”<\/strong> w: „spr\u00f3buj\u0119 o siebie zawalczy\u0107”<\/strong>. I robi to bez \u015bci\u0105gania w\u0142asnych but\u00f3w i pr\u00f3by \u017cycia cudzym \u017cyciem.<\/p>\n\n\n\n![\"\"](\"https:\/\/stomalife.pl\/blog-stomalife\/wp-content\/uploads\/2023\/08\/image-7-1024x943.png\")
<\/figure>\n\n\n\n
Wiele rzeczy robimy z przyzwyczajenia, albo temu, \u017ce wszyscy tak robi\u0105. Cz\u0119sto \u2013 bo tak robili rodzice i ich rodzice i tak dalej w drzewo genealogiczne a\u017c do jego korzeni.
Do\u015b\u0107 s\u0142aba to metoda, zwa\u017cywszy na to, jak wiele zmiennych wprowadzi\u0142 \u015bwiat do \u017cycia jego mieszka\u0144c\u00f3w na przestrzeni lat i pokole\u0144… I cho\u0107 wida\u0107 i w przestrzeni publicznej i w naszych ma\u0142ych domowych ojczyznach, \u017ce pewne rzeczy z powodzeniem stosowane kiedy\u015b, teraz maj\u0105 \u015brednie, s\u0142abe lub po prostu szkodliwe odwzorowanie w rzeczywisto\u015bci \u2013 nadal s\u0105 stosowane. Nawet rekomendowane. Jako sprawdzone i dzia\u0142aj\u0105ce od wielu lat.
Jednym z najlepszych przyk\u0142ad\u00f3w jest system edukacji. Podpatrzony w XIX wiecznych Prusach i przeniesiony 1:1 na grunt polskiego szkolnictwa, w kt\u00f3rym funkcjonuje do dzi\u015b. I to bez wi\u0119kszych zmian i modyfikacji. Cho\u0107 od czas\u00f3w autora tego projektu, Otto von Bismarcka, zmieni\u0142o si\u0119 przecie\u017c wszystko, a najbardziej \u2013 dzieci i m\u0142odzie\u017c.
Podobnie rzecz ma si\u0119 na wielu innych p\u0142aszczyznach.
Naszemu pokoleniu m\u00f3wiono cz\u0119sto:
– przesta\u0144 si\u0119 maza\u0107, twardym trzeba by\u0107,
– oddaj, nie daj si\u0119 bi\u0107
– nie przesadzaj, \u015bwi\u0144skie zaczepki zawsze istnia\u0142y i nikt od tego nie umar\u0142. Wytrzymasz.
I taki styl my\u015blenia funkcjonuje, a w\u0142a\u015bciwie \u2013 pokutuje, do dzi\u015b. Cz\u0119sto te\u017c wyst\u0119puje w destrukcyjnej kombo konfiguracji:
– Nie dasz rady? Przesta\u0144 si\u0119 maza\u0107. Twardym trzeba by\u0107. Inni maj\u0105 gorzej. Nie przesadzaj. Nikt od tego nie umar\u0142. Wytrzymasz.
<\/strong>
I o ile te z\u0142ote my\u015bli w opcji pojedynczej „co najwy\u017cej” pog\u0142\u0119bi\u0105 poczucie rezygnacji i zniech\u0119cenia, o tyle, w wersji \u0142\u0105czonej spot\u0119guj\u0105 poczucie beznadziei, niezrozumienia, totalnej alienacji i braku opcji na cho\u0107by najmniejsz\u0105 pomoc. I to nie tak, \u017ce potok podobnie brzmi\u0105cych z\u0142otych my\u015bli w opcji hurt pada z ust jednego tylko cz\u0142owieka.
To frazy, zdania, rady i pocieszajki, jakie wielu ludzi s\u0142yszy wok\u00f3\u0142 codziennie. Od znajomych. Od przyjaci\u00f3\u0142. Od rodzic\u00f3w i od w\u0142asnych dzieci…
I cz\u0119sto nie ma do nich przeciwwagi \u0142agodz\u0105cej ton tej dobrej rady, kt\u00f3ra jakby nie intonowa\u0107, i tak brzmi jak wym\u00f3wka.
Nie ma \u017cadnego, najmniejszego:
\u2013 rozumiem ci\u0119.
– Chcesz si\u0119 wyp\u0142aka\u0107?
– Masz prawo mie\u0107 do\u015b\u0107.
– Odpocznij. Ja to zrobi\u0119.
– B\u0119d\u0119 obok, je\u015bli zechcesz towarzystwa.
<\/strong>
Ka\u017cdy, ka\u017cdy by\u0142 kiedy\u015b w takiej sytuacji. Zar\u00f3wno s\u0142ysza\u0142 podobne frazy, jak i je wyg\u0142asza\u0142. By\u0107 mo\u017ce te dobre. Zdecydowanie te gorsze i zdawkowe te\u017c.
Sesje z psychologiem pokazuj\u0105, \u017ce by kogo\u015b zrozumie\u0107, by kogo\u015b tak naprawd\u0119 zrozumie\u0107 nie trzeba robi\u0107 rzeczy, kt\u00f3re si\u0119 robi\u0142o z dziada pradziada, bo tak wypada. Nie trzeba wchodzi\u0107 w jego buty. Nie trzeba te\u017c wyg\u0142asza\u0107 g\u0142adkich formu\u0142ek, kt\u00f3re, jak udowodniono – nie pomagaj\u0105. Trzeba natomiast, wzorem psychologa skupi\u0107 uwag\u0119 na cz\u0142owieku i tym, co ma do powiedzenia. S\u0142ucha\u0107. Nie nadawa\u0107.
Patrz\u0105c na to przez pryzmat tych dzisiejszych rozwa\u017ca\u0144 i zasiedzenia si\u0119 w pewnej manierze \u017cycia – wyobra\u017amy sobie zatem, \u017ce stoimy naprzeciwko cz\u0142owieka, kt\u00f3ry wypowiada s\u0142owa: nie dam rady<\/strong>…
Co mu powiemy?
Dzie\u0144 dobry, dobrzy Ludzie \ud83d\ude42<\/p>\n\n\n\n![\"\"](\"https:\/\/stomalife.pl\/blog-stomalife\/wp-content\/uploads\/2023\/08\/8.-nie-dam-rady-3-1024x907.jpg\")
<\/figure>\n\n\n\n
<\/p>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":"